ការប្រឡងជ្រើសរើសអាហារូបករណ៍ផ្សេងៗ និងទៅប្រទេសក្រៅ ( វិញ្ញាសាទី ២ )

សំណួរ

១.ហេតុដូចម្តេចបានជាគេនិយាយថា“ការស្គាល់ខ្លួនឯងច្បាស់ជាប្រភពថាមពលដែលជំរុញបុគ្គលឪ្យទទួលជោគជ័យក្នុងជីវិត ?

២. តើអ្នកត្រូវស្គាល់អ្វីខ្លះពីខ្លួនឯង ដើម្បី​ទទួលបានជោគជ័យក្នុងការប្រឡង ?

៣. គេតែងពោលថា”ខ្វះការអប់រំ ខ្វះការអភិវឌ្ឍ” ចូរអ្នកបកស្រាយ ។

៤. តើកត្តាណាខ្លះ ដែលមានឥទ្ធិពលទៅលើការ​អភិវឌ្ឍ វិស័យទេសចរណ៍ នៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ?

៥. សិល្បះខ្មែរបុរាណ (សម័យនគរភ្នំ ចេនឡា​ ​​និងអង្គរ ចែកចេញជាប៉ុន្មានរ​ចនាបថ​ ? ចូររៀបរាប់ដោយសង្ខេបពីរចនាបថនីមួយៗ ដោយលើកយកការបរិច្ឆក ​​និងឈ្មោះមកបញ្ចាក់ផង ។

ចម្លើយ

១. បានជាគេនិយាយថា “ ការស្គាល់ខ្លួនឯងច្បាស់ជាប្រភពថាមពលដែលជំរុញបុគ្គលឪ្យទទូលបានជោគជ័យក្នុងជិវិត ” ព្រោះ ៖

• ស្គាល់ខ្លួ​នឯងគឺស្គាល់ចំណុចខ្លាំង ចំណុចខ្សោយរបស់​ខ្លួន ស្គាល់សមត្ថភាព ទំនោរ កំលាំងកាយ កំ​លាំងស្មារតី ស្គាល់ទីតាំងភូ​មិសាស្រ្ត ... ។

• ស្គាល់ការងារសមស្របតាមសមត្ថភាព​ កំលាំងកាយបញ្ញាចេះប្រមាណ ចេះកំណត់ខ្លួនឯង ។

• ចេះរៀបចំគំរោងផែងការ ការងារសមស្រ​ប ។

• ចេះធ្វើការសម្រចចិត្តច្បាស់លាស់ ។

• ចេះធ្វើការងារបានល្អ បានមលទ្ធផលគួរមោទនភាព មិនខុសឆ្គងហើយតែ​ងទទួលបានឃជោគជ័យក្នុងរាល់ការងារ ។

• ជានិច្ចកាលតែងមានការទ្រពីមហាជន ។

​២. ដើម្បីទទួលបានជោគជ័យក្នុងការប្រលងខ្ញុំត្រូវស្គាល់ខ្លួនឯងពី ៖

• សមត្ថ​ភាពលើមុខវិជ្ជានីមួយៗ ដែលទាក់ទងនិងការប្រលង

• បំប៉នបន្ថែមនូវមុខវិជ្ជាណា ដែលដឹងថាខ្លួនឯងខ្សោយ

• ស្គាល់ច្បាស់អំពីតួនាទី និងភារកិច្ចជាបេក្ខជន ។

៣. ប្រជាពលរដ្ឋ “ កង្វះការអប់រំ កង្វះការអភិវឌ្ឍ “

ការអប់រំគឺជា ការធ្វើសកម្មភាពទៅលើបុគ្គលដែលមានគោលបំណងច្បាស់លាស់ ក្នុងការប្រើប្រាស់ចិត្តគំនិតរបស់មនុស្ស (បម្រែបម្រួលបុគ្គលិកលក្ខណះរបស់មនុស្ស) ។ ការអប់រំគឺជា ការណែនាំនៃការប្រព្រឹត្តទៅ ពេញមួយជិវិតរបស់មនុស្សក្នុងសស្ថានភាពផ្សេងៗគ្នា ។

ការអភិវឌ្ឍគី ការធ្វើឪ្យប្រែប្រួលឆ្ពោះទៅរកការរីកចម្រើន ។

• ខ្វះធនធានមនុស្ស សំរាប់កសាងប្រទេសជាតិ មានន័យថា មិនបានដាំក្នុងសាលា គ្មានផ្លែផ្កាក្នុងសហកមន៍ ។

• ជួបប្រទះនូវអក្ខរជន និងភាពក្រីក្រតោកយ៉ាកក្នុងសង្គម ។

• កើតមានអំពើអសីលធម៌ផ្សេងៗ ដូចជាអំពើហិង្សា ​ចោរកម្ម ឃាតកម្ម... ។

• ខូចបរិស្ថានដោយការប្រើប្រាស់វត្ថុធម្មជាតិ ខុសទំនងនិងគ្មានដី ។

• មានអ្នកជំងឺច្រើន និងមានវិបត្តកាយសម្បទាដោយសារពួកគេខ្វះអនាម័យ ។

• ពិបាកក្នុងការកសាងប្រទេសឲរីកចម្រើ​ន ។

• បាក់ទឹកចិត្ត ឈឺចាប់ក្នុងចិត្ត អស់សង្ឃឹមក្នុងឆាកជីវិត។

• បាត់បង់សេវាសង្គម ។ ប៉ះពាល់ប្រពន្ធ័អប់រំសង្គម បាត់បង់សេ​ចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់ជាតិ ។ អរិយធម៌ធ្លាក់ចុះ ។

• មិនអាចកើតមានស្មារតីសាមគ្គីភាព ភាតរភាពសិទ្ធិប្រជាបធិ​បតេយ្យ និងមិនអាចបង្កើត​ឡើងនូវស្មារតីថែរក្សាការពារអត្តសញ្ញាណជាតិ ។

• គ្មានគំនិត បង្កើតដៃទេពកោសល្យរបស់មនុស្សឲក្លាយជាកោសិការបស់សង្គមបាន ។

• មិនអាចធ្វើឲខ្លួនទៅជា មនុស្សមានគុណប្រយោជន៍ដល់សង្គមជាតិមានន័យថា រស់ទម្រន់ផែ​នដី ។

​៤. កត្តាដែលមានឥទ្ធិពលទៅការអភិវឌ្ឍទៅនិងវិស័យទេសចរណ៍មាន ៖

​+ កត្តាអចលនា

• ភូមិសាស្រ្ត (មិនល្អ ឬមិនអំណោយផល)

• អាកាសធា​តុ (មិនល្អ ឬមិនអំណោយផល)

• សម្បត្តិធម្មជាតិគ្មានអ្វីគួរឲចាប់អារម្មរណ៏

• វប្បធម៌អន់ថយ

• ប្រវត្តិសាស្រ្តជូរចត់ទៅ ដោយអំពើឃោឃៅ ឃាតកម្ម

• ជំនឿសាសនាអនថយឬកាចសាហាវ

• បេតិភណ្ឌជាតិគ្មានអ្វីគួរឲចាប់អារម្មណ៍

• ទេសភាពមិនល្អសំរាប់គយគន់

+ កត្តាដំណើរបង្អាក់វិវត្តនៃទេសចរណ៍

• វិបត្តិនយោបាយ

• សង្រា្គមនិងជម្លោះ

• វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច

• អសន្តិសុខ​សង្គម

• កង្វះខាតសោភ័ណភាព

• បរិស្ថានមានបញ្ហា

• បញ្ហាឆ្លងកាត់ព្រំដែន

• កង្វះខាតគុណភាព

+ កត្តាមានចលនា​

• នយោបាយមានស្ថេរភាពល្អ

• សេដ្ឋកិច្ចអំនោយផល មានការអភិវឌ្ឍ

• សង្គមមានស្ថេរភាព

• ​ពលរដ្ឋមានសីលធម៌ គុណធម៌ល្អ

• វប្បធម៌សង្គមជឿលឿន

• មូលដ្ឋានសម្ភារះបច្ចេកទេសទំនើប និងជឿលឿន

• ច្បាស់និងនិយ័តកម្ម (ការពារសិទ្ធមនុស្សជាទូទៅ)

• ទីផ្សារទេសចរណ៍មានទំនាក់ទងល្អក្នុងនិងក្រៅប្រទេស

• ធនធានមនុស្សដែលមានគុណភាព សមត្ថភាព​និងសេវាកម្មល្អ ។

៥. សិល្បះខ្មែរបុរាណ (សម័យនគរភ្នំ ចេនឡា និងអង្គរ) ចែកចេញជា១៣ រចនាបថ ។ រចនាបថសម័យមុនអង្គរចែកចេញជា៤ រចនាបថ ។ សម័យអង្គរចែកចេញជា៩ រចនាបថ ។

ក. រចនាបថសម័យមុនអង្គរចែកចេញជា ៤ រចនាបថ ៖

១. ចនាបថភ្នំដា(ស.វ.ព)

+ ស្ថាបត្យកម្ម សង់ពីឥដ្ធ ថ្មបាយក្រៀម ថ្មភក់និងឈើ មួយទៀតចោះភ្នំតែម្តង ។

+ បដិមាសាស្រ្ត មានពីរ (ពុទ្ធដិមា ព្រហ្មញ្ញបដិមា) ដែលធ្វើពីថថ្មនិងពីលោហៈ ។ បដិមាមានជន្ទល់ ។

+ ប្រាសាទរាប់បញ្ចូលរួមមាន ៖

• ប្រាសាទភ្នំដា

• ប្រាសាទអាស្រមមហាឬស្សី

• ប្រាសាទលុងថ្ម

២. ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក(៦១០­­-៦៥០)ពាកកណ្តាល ស.វទី៧

+ ស្ថាបត្យកម្ម​​​​​​​​​​​​ តួប្រាសាទសង់ពីឥដ្ធក្បាច់ផ្សែងៗសង់ពីថ្មភក់ ដែលប្រាសាទសង់ជាការេ និងចតុកោណ បូកដោយបាយអរ ។

+ សសរពេជ្រ សសរពេជ្រមានរាងមួលនៅខាងចុងរាងប៉ោង និងមានរំយោផ្កា ប្រកបដោយក្បាច់ចិញ្ចៀន ។

+ ផ្តែរ អក្ស័ជាដងធ្នូរដូចទឹករលក ។

+ ហោជាង រាងអក្សរ អ៊ុយផ្កាប់ ។

+ បដិមាសាស្រ្ត ដូចនៅភ្នំដារដែរ ។

+ ប្រាសាទទាំងឡាយរាប់បញ្ចូលរួមមាន​ ៖

• ក្រុមប្រាសាទខាងជើង

• ក្រុមប្រាសាទកណ្តាល

• ក្រុមប្រាសាទខាងត្បូង

៣.​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ រចនាបថព្រៃក្មេង(ពាក់កណ្តាលទី២ នៃ ស.​វទី៧)

+ ស្ថាបត្យកម្ម ឪ្យតម្លៃទៅលើមនុស្សច្រើនជាងធម្មជាតិ ដែលសំណង់ប្រហែលនឹងរចនាបថសំបូរព្រៃគុក

+ ផ្តែរ អក្ស័ដងធ្នូគ្មានសត្វមក ជំនួសដោយ​ផ្តាតូចពន្ធ័ជុំវិញរូបមនុស្ស ។

+ សសរពេជ្រ មានរាងមូលដដែលប្រហែលនឺងសំបូរព្រៃគុក។

+ បដិមាសាស្រ្ត ច្រើនតូច ហើយបដិមាស្រីកាច់ចង្កេះ ទម្រក្រចកសេះប្រើសម្រាប់បដិមាដែលមានដៃ៤ ។

+ ប្រាសាទដែលរាប់បញ្ចូលសំខាន់ៗ ៖

• ប្រាសាទព្រៃក្មេង (សៀមរាប)

• ប្រាសាទអណ្តែត (កំពង់ធំ)

• ទ្វារខាងកើត ប្រាសាទស្រីគ្រប់លក្ខណ៍ (ភ្នំបាសិទ្ធ)

៤. រចនាបថកំពង់ព្រះ(ស.វទី៨)

+ ស្ថាបត្យកម្ម ប្រាសាទសង់អំពីឥដ្ធដែលមានលក្ខណះជាប់ទាក់ទងនឹងឥណ្ឌានៅឡើយ សង់ផ្ទាល់នឹងដី។

+ ផ្តែរ លម្អដោយក្បាច់ស្លឹកឈើយ៉ាងច្រើន មានលំនាំជាមែកឈើមួយបាច់​ ហើយមានរាងមូល។

+ សសរពេជ្រ មានរាងមូល ។

+ បដិ​មាសាស្រ្ត ហរិហរៈច្រើនមាឌធំសម្លៀកបំពាក់មានពីរបែប​ គីសំពត់បែបរចនាបដថប្រាសាទអណ្តែត(ឬព្រៃក្មេង) និងសំពត់ដែលមានជាយ ។

+ ប្រាសាទសំខាន់ៗមាន ៖

• ប្រាសាទកំពង់ព្រះ(ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង)

• ប្រាសាទអកយំ

• ប្រាសាទត្រពាំងផុង

• ប្រាសាទភ្នំបាសិទិ្ធ(ទ្វារខាងលិច)

• ប្រាសាទភូមិប្រាសាទ ។

ខ. សម័យអង្គរចែកចេញជា​៩រចនាបថ ។

១.​​​​​​​​​​​​​​ រចនាបថគូលេន(៨០២-៨៥០)ពាក់កណ្តាលស.វទី៩

• ស្ថាបត្យកម្ម ប្រាសាទសង់ពីឥដ្ធបូកដោយបាយអរ ហើយភាគច្រើនមានតួប៉មតែមួយ ។

• ផ្តែរ ពិបាកចំណាំ តែគេកទ់សម្គាល់ឃើញថា គេចម្លងតាមចាស់ រួចប្រឌិតថែមថ្មីៗមួយវិញទៀតបានច្នៃពីបរទេសមកជារបស់ខ្លួន។

• សសរពេជ្រ វាមានរាងជា៨ជ្រុង សម្រាប់តួប៉ម​សំខាន់ៗ ចំណែករាងការេ សម្រាប់តួបន្ទាប់បន្សំ។

• ហោជា ​លំនាំបែបសិស្បះចម្ប៉ា និងងមានគ្របលម្អដោយស្លឹកឈើ។

• បដិមា​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ពុំសូវឃើញមានបដិមាស្រីទេ មានតែបដិមាព្រះវិស្ណុដែលមានដៃ៤កាន់កងចក្រ ដុំមូល ដំបងនិងសង្ខ័។

• ប្រាសាទសំខាន់ៗ​មានដូចជា ៖

  + ប្រាសាទដំរីត​ក្រាប

  + ប្រាសាទអ្នកតា

  + ប្រាសាទអូក្អុង

  + ប្រាសាទក្រហម

  + ​ប្រាសាទអារមរោងចិន

  + ប្រាសាទរូបអារ័ក្ស

  + ប្រាសាទថ្មដាប

២. រចនាបថព្រះគោ(ភាគ១ ចុងក្រោយនៃគ.ស​.វទី៩)

• ស្ថាបត្យកម្ម គេនៅតែកសាងប្រាសាទអំពីឥដ្ធ បូកបាយអរដដែល ។​ គេសាងប្រាង្គជាច្រើនតែ​ដើម្បីឧទ្ទិសចំពោះបុព្វជន ។

• សសរពេជ្រ មានរាងមូល តែភាគច្រើនមានរាង៨ជ្រុង ។

• រូបបដិមា មានរាងត្រង់ៗ ឥតកាច់ចង្កេះ​ដូចសម័យមុនឡើយ ។

ជាទូទៅ សិស្បះក្នុងរច​នាបថនេះមានលក្ខណះជាខ្មែ​រសុទ្ធសាធ ហើយសិស្បះនេះតែងបានទទួលវីវត្តក្នុងសម័យក្រោយមកទៀត ។

• ប្រាសាទរាប់បញ្ចូលក្នុងរចនាបថនេះមាន ៖​

  + ប្រាសាទព្រះគោ (គ.ស ៨៧៩)

  + ប្រាសាទបាគង (គ.ស ៨៨១)

  + ប្រាសាទលលៃ (គ.ស ៨៩៣)

៣. រចនាបថបាខែង (ចុងគ.សទី៩ និងដើមគ .សទី១០)

• ស្ថាបត្យកម្ម គេបានប្រាសាទធំៗ អំពីថ្មភក់ មានច្រើនជាន់នៅលើខឿនខ្ពស់។

• រូបបដិ​​​​​​​​​​​​​មា មានរាងត្រង់ៗ មានមាឌធំ ហើយមាំទៀត។ ចិញ្ចីមទាំងពីរត្រង់ហើយជាប់គ្នា។ ភ្នែកនិងបបូរមាត់ សិល្បះករបានឆ្លាក់ឪ្យឃើញជារង្វង់ពីរផ្នត់យ៉ាងច្បាស់។ ជើងសក់និងពុកចកង្ការឆ្លាក់ជាប់គ្នាតែគ្នា។

• ប្រាសាទរាប់បញ្ចូលក្នុង​រចនាបថនេះមាន ៖

  + ប្រាសាទភ្នំបាខែង

  + ប្រាសាទក្រវាន់

  + ប្រាសាទភ្នំក្រោម

  + ប្រាសាទភ្នំបូក

  + ប្រាសាទបក្សីចាំក្រុង

៤. រចនាបថកោះកែរ (ភាគ៤ទី២នៃគ.ស.វទី១០)

• ស្ថាបត្យកម្ម គេឃើយមានប្រាសាទមួយសង់លើខឿនប្រាំងពីជាន់ដែលមានកំពស់ប្រមាណ៣៥ម៉្រែត ។

• រូបបដិមា មានសភាពប្រហាក់ប្រហែលនឹងសម័យមុន ។

• ប្រាសាទដែលគេរាន់បញ្ចូលក្នុងរចបនាបថកោះកែរគឺប្រាសាទនៅកោះកែរទាំងអស់ ។

៥. រចនាបថបន្ទាយស្រី (កណ្តាលទី២នៃគ.​ស.វទី១០)

• ស្ថាបត្យកម្ម មានការរីកចំរើន ព្រោះគេសង្កេតឃើញមានបន្ទប់វែង សង់នៅជន់ទី១ ក្នុងប្រាសាទមេបុណ្យខាងកើត ហើយ​មានថែរដាច់ពីគ្នានៅប្រាសាទប្រែរូបទៀតផង ។

• រូបបដិមា ច្រើនមានរាងតូចៗ ទឹកមុខសុភាព មានបបូរមាត់ក្រាស់ ហើយខ្លី មានរបៀបតុបតែងសក់ថ្មី ហើយពុំមានមកុដឡើយ ។

• ប្រាសាទរាប់បញ្ចូលក្នុងរចនាបថនេះមាន ៖

  + ប្រាសាទមេបុណ្យខាងកើត

  + ប្រាសាទប្រែរូប

  + ប្រាសាទបន្ទាយស្រី

  + ប្រាសាទស្រឡៅ និងប្រាសាទមួយចំនួនទៀតស្ថិតខាងជើងប្រាសាទឃ្លាំងខាងជើង ។

៦. រចនាបថឃាំ្លង (ចុងគ.ស.វទី១០និងពាក់កណ្តាលទី១ នៃគ.ស.វទី១១)

• ស្ថាបត្យកម្ម ការកសាងប្រាសាទភ្នំ កាន់តែរីកចំរើន។ ការស្ថាបនាប្រាសាទអំពីឥដ្ឋលែងមានទៀតហើយ ។

• ផ្តែរ ពុំមានក្បូរក្បាច់រចនាល្អប៉ុន្មានទេ ។

• រូបបដិមា មានទឹកមុខសុខភាពដូចសម័យបន្ទាយស្រី ។

• ប្រាសាទរាប់បញ្ចូលក្នុងរចនាបថនេះមាន ៖

  + ប្រាសាទតាកែវ

  + ប្រាសាទឃ្លាំងខាងជើង

  + ប្រាសាទវិមានអាកាស

  + ប្រាសាទព្រះវិហារ

  + ប្រាសាទឃ្លាំងខាងត្បូង

  + ក្លោងទ្វារនៃព្រះរាជវាំង

  + ប្រាសាទភ្នំជីសូរ

  + ប្រាសាទចៅស្រីវិបុល

៧. រ​ចនាបថបាពួន(ពាក់កណ្តាលទី២នៃគ.ស.វទី១១)

• ស្ថាបត្យកម្ម ការកសាងប្រាសាទភ្នំរឹតតែមានការរីកចម្រើនឡើង ។

• សសរពេជ្រ មានការរីនចម្រើន ។

• រូបបដិមា ពុំខុសពររចនាបថឃ្លាំងឡើយ។

• ប្រាសាទរាប់បញ្ចូលក្នុងរចនាបថនេះមាន ៖

  + ប្រាសាទបាពួន

  + ប្រាសាទមេបុណ្យខាងជើង

  + ​ប្រាសាទវត្តខ្នារ។

៨. រចនា​បថអង្គរវត្ត(ពាក់កណ្តាលទី១ នៃគ.ស.វទី១២)

• ស្ថាបត្យកម្ម បានរីកចំរើនឡើងដល់កំពូល។ តួប្រាសាទសាងពីថ្មភក់ទាំងអស់។

• រូបបដិមា រូបទេវតា ឬទេពអប្សរឈររេរាំ ញញឺមប្រិមបប្រិយ ។ រូបទេពអប្បរមានច្រើន ហើយមានកាយវិការខុសៗគ្នាទាំងអស់ ។ ​មានព្រះពុទ្ធរូបច្រើន ។

• ប្រាសាទរាប់បញ្ចូលក្នុងរចនាបថនេះមាន ៖

  + ប្រាសាទបឹងមាលា

  + ប្រាសាទព្រះបាលិលេយ្យ

  + ប្រាសាទជាកំពូលប្រាសាទបាគង

  + ប្រាសាទពិម៉ាយ

  + ​ប្រាសាទព្រះពាន់(កំពង់ស្វាយ)

  + ប្រាសាទចៅសាយទេវតា

  + ប្រាសាទធម៏នន្ច

  + ប្រាសាទអង្គរវត្ត

  + ប្រាសាទបន្ទាយស្រី

  + ប្រាសាទវត្តអធ្វា

៩. រចនាបថបាយ័ន(ពាក់កណ្តាលពី២ នៃគ.ស.វទី១២និងដើមគ.ស.វទី១)

• ស្ថាបត្យកម្ម ស្ថាបត្យកម្មខ្មែរបានចុះអន់ថយបន្តិច ។ ថ្មមិនសូ​វមានគុណភាពល្អដូចមុន ។

• រូបបដិមា ការរចនារូបបដិមា មានការរីកចម្រើន ។ គេមិនសូវគិតពីរាងរៅទេ គេខំតែផ្ចិតផ្ចង់តែទឹកមុខ ។

• ប្រាសាទគេរាប់បញ្ចូលក្នុងរចនាបថនេះមាន​ ៖

  + ប្រាសាទតាព្រហ្ម

  + ​ប្រាសាទ​បន្ទាយក្តី

  + ប្រាសាទព្រះខាន់

  + ប្រាសាទនាគពន្ធ

  + លំពែងនិងខ្លោងខ្លាទាំង៥នៃអង្គរធំ

  + ប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ

  + ប្រាសាទបាយ័​ន

  + ប្រាសាទតាព្រហ្ម(បាទី)

  + ប្រា​សាទវត្តនគរ

  + ប្រាសាទព្រះលាន ។