ឥន្ត្រីយ៍រូបារម្មណ៍ គឺជារូបារម្មណ៍ដែលមាននៅក្នុងអត្ថបទណៅក្នុងកំណាព្យ ប្រលោមលោក ចម្រៀង ជាដើមតាមរយះពាក្យសម្តី ឃ្លោងឃ្លារបស់អ្នកនិពន្វហើយអាចធ្វើឲ្យអ្នកអានស្តាប់កើតមានអារម្មណ៌ តាមរយះវិញ្ញាណទាំង៥រួមមាន ៖

ទី១.ចក្ខុវិញ្ញាណ (ភ្នែក)

ទី២.សោតវិញ្ញាណ (ត្រចៀក)

ទី៣.ឃានវិញ្ញាណ (ច្រមុះ)

ទី៤.ជីវ្ហាវិញ្ញាណ (អណ្តាត)

ទី៥. កាយវិញ្ញាណ (រូបរាងកាយ) ។

ពាក្យបច្ច័យដែលបង្កើតជាឧបមារូបារម្មណ៍រួមមាន៖

• ដូច ដូចជា រូ រូហាន ជា គឺជា
• ប្រៀបដូច ប្រៀបដូចជា ប្រៀបបាន
• ប្រៀបនឹង ប្រហែលជា ទំនងដូច
• ប្រដូចបាន មិនខុសពី មិនខុសអី
• វិស័យបីដូច និស្ស័យដូចជា​ ហាក់បី
• និស្ស័យប្រៀបបានទៅនឹង... ។

ឧបមារូបារម្មណ៌គឺជារូបារម្មណ៌ដែលអ្នកនិពន្វបង្កើតឡើងដើម្បីធ្វើការប្រៀបធៀបអ្វីមួយទៅនិងអ្វីមួយផ្សេងទៀត ដោយប្រើពាក្យបច្ច័យ។ឧបមានរូបារម្មណ៌មានច្រើននៅក្នុងអត្ថបទកំណាព្យ និងប្រលោមលោក ។

ឧទាហរណ៍៖

• វង់ភក្ត្ររបស់អូនមូលក្រឡង់ ប្រៀបបានទៅនឹងព្រះចន្ទ្រពេញបូរមី ។
• ដំណើររបស់នាងទន់ល្វតល្វន់ វិស័យប្រៀបបាននាងអប្សរា។
• រាងរបស់គាត់សង្ហាតែមុខ ប្រៀបមិនខុសពីស្វា
• ទឹកភ្នែករបស់នាងហូរ បីដូច ទឹកភ្លៀង រលឹមតក់ៗ។
• វាចារបស់នាងមុតស្រួច ប្រៀបដូចមុខកាំបិតដែលទៀបនឹងសំលៀង ។

និមិត្តរូបារម្មណ៏មាន៣ប្រភេទគឺ៖

ក.និមិត្តរូបារម្មណ៍ដែលមាននៅក្នុងរឿងព្រេងកថា ល្បើកកថា និទានកថា

ឧទាហរណ៍៖

• រឿងស្រមោច
• រឿងចចក
• រឿងល្បើកជុច និងត្រី
• រឿងក្រពើរមិលគុណ
• រឿងសុភាទន្សាយ
• រឿងស្វាស៊ីបាយរួចលាបមាត់ពពែ
• រឿងជាងកាត់សក់
• រឿងកូនចៀម... ។

ខ.និមិត្តរូបារម្មណ៍ដែលមាននៅក្នុងពាក្យស្លោកសុភាសិតច្បាប់ផ្សេងៗ

ឧទាហរណ៍៖

• តក់ៗពេញបំពង់
• ចោលសាច់ស្រវាឆ្អឹង
• ចាក់អង្ករយកអង្កាម
• ទូកទៅកំពង់នៅ
• ឆ្កែរកន្ទុយខ្វៀននៅតែខ្វៀន
• ទូកពឹងច្រវ៉ា ការសិក្សាពឹងព្យាយាម
• កុំពត់ស្រឡៅ កុំប្រដៅស្រីខូច...។

គ.និមិត្តរូបារម្មណ៍ដែលកើតពីទឹកចិត្តរបស់មនុស្សនៅក្នុងជីវិតរស់នៅ (មាននៅក្នុងកំណាព្យ ប្រលោមលោក ចម្រៀង)

ឧទហរណ៍៖

• ស្នេហាជាទឹកឃ្មុំ
• ស្នេហាជាថ្នាំពុល
• ស្នេហាជាឪសថទិព្វ
• ស្នេហាធ្វើឲ្យជីវិតមានន័យ
• ស្នេហាធ្វើឲ្យជីវិតព្រាត់ប្រាស...។

និមិត្តរូបារម្មណ៏៍គឺជារូបារម្មណ៏ដែលអ្នកនិពន្ធបង្កើតឡើងដើម្បីធ្វើការដំណាងធ្វីមួយទៅនឹងអ្វីមួយផ្សេងទៀតដើម្បីសម្រេចបាននូវទស្សនះបែបណាមួយ។

ឧទាហរណ៍៖

• ព្រាបស         តំណាងឲ្យសន្តិភាព
• ទន្សាយ         តំណាងឲ្យជនមានប្រាជ្ញា
• យក្យ             តំណាងឲ្យសភាវះអាក្រក់
• ពន្លឺ               តំណាងឲ្យចំណេះដឹង
• សត្វស្រមោច   តំណាងឲ្យមនុស្សព្យាយាម
• ផ្កាឈូក         តំណាឲ្យការគោរពបូជា ។

គេចែករូបារូបិយារម្មណ៍ជា៤ប្រភេទគឺ៖

ក.ឥន្ទ្រីរួបារម្មណ៍

          ជារូបារម្មណ៏ដែលទាក់ទងនឹងឥន្ទ្រីយ៍ទាំង៥របស់មនុស្សមាន កាយ ភ្នែក ត្រចៀក ច្រមុះនិងអណ្តាត។

ខ.កាមរូបារម្មណ៍

ជារូបារម្មណ៏ដែលទាក់ទងទៅនឹងផ្លូវចិត្តនាំឲ្យកើតមានតម្រេកតណ្ហា។

គ.វេទនារូបារម្មណ៍

          ជារូបារម្មណ៏ដែលទាក់ទងជាមួយនឹងផ្លូវចិត្តរបស់មនុស្សមានការចងចាំបាន ភាពឈឺចាប់ រន្ធត់ តក់ស្លុត ញាប់ញ័រ ស្រក់ទឹកភ្នែក ការខកបំណងជាដើម។

ឃ.បញ្ញារូបារម្មណ៍

          ជារូបារម្មណ៍ ដែលទាក់ទងជាមួយនឹងសតិបញ្ញា ស្មារតី ការត្រិះរិះពិចារណា ការភ្ញាក់រឭក

ផ្សេងៗជាដើម។