វប្បធម៌សង្គមទូទៅខ្មែរចំណេះដឹងវប្បធម៌ទូទៅខ្មែរ(វិញ្ញាសាទី៣៦)

សំនួរ

១. តើទំនាស់មានអត្ថន័យដូចម្តេច ? មូលហេតុអ្វីខ្លះបានជាបង្កើតឲ្យមា​នទំនាស់ ?

២. តើការបោះឆ្នោតមានសារសំខាន់ដែរឬទេ ? ព្រោះអ្វី ?

៣. ដំបូន្មានឪពុកម្តាយ ធ្វើឲ្យកូនទទួលបាននូវជោគជ័យក្នុងជីវីតដូចម្តេចខ្លះ ?

៤. ចូរនិយាយអំពីសារៈសំខាន់នៃពិធីបុណ្យជាតិ ។

៥. តើអង្គរបស់កឋិនមានអ្វីខ្លះ ? ហើយបរិវារកឋិនមានអ្វីខ្លះ ?

ចម្លើយ

១. ទំនាស់ មានន័យថាគឺភាពមិនចុះសម្រុង គ្នាការប្រទូសសារ៉ាយរវាងភាគីទាំងឡាយដែលពាក់ព័ន្ធផលប្រយោជន៍ឬធ្វើឲ្យបាត់បង់កេរ្តិ៍ឈ្មោះ គ្រួសារ​ ឬវង្សត្រកូល ។

មូលហេតុនៃទំនាស់រួមមាន៖

• កើតឡើងពីការចង់មានចង់បានហួសហេតុ
• បណ្តាលមកពីការរើសអើង
• បណ្តាប្រទេសមួយ និងប្រទេសមួយ​
• ដោយសារបញ្ហាព្រំដែន សីមា
• កាមិនយល់ចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក ជាដើម ។

២. ចំពោះខ្ញុំការបោះឆ្នោតពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់ពីព្រោះ ៖

• ផ្តល់ ឱកាសឲ្យប្រជាពលរដ្ឋបានប្រើប្រាស់សិទ្ធិនយោបាយស្របច្បាប់របស់ខ្លួន
• ជាការផ្ទេរអំណាចដោយសន្តិវិធីតាមរយៈសន្លឹកឆ្នោត
• ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូបអាចសម្តែងនូវឆន្ទៈរបស់ខ្លួន ក្នុងការជ្រើសរើសតំណាងរបស់ខ្លួន
• បង្ហាញអំពីឥទ្ធិពលនៃរាស្រ្ត ដែលជាម្ចាស់របស់ប្រទេសជាតិ
• បង្ហាញនូវសិទ្ធិសេរីភាពនិងភាពយុត្តិធម៌ ស្របច្បាប់ដល់រាជរដ្ឋាភិបាល
• បញ្ជាក់នូវតម្លៃដ៏មានប្រសិទ្ធិភាពចំពោះបេក្ខភាព តាមករយ់សន្លឹកឆ្នោតដែលតម្រូវឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលថ្មី កាន់តែមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ជាដើម ។

៣. ដំបូន្មានឪពុកម្តាយធ្វើឲ្យកូនទទួលបានជោគជ័យក្នុងជីវិតដូចជា៖

• រៀនសូត្របានចេះដឹងក្លាយជាពលរដ្ឋល្អក្នុងសង្គមជាតិ
• មានអាកប្បកិរិយា មារយាទត្រឹមត្រូវ
• ចេះគោរព និងឱនលំទោនចំពោះចាស់ទុំ
• មានសេចក្តីមេត្តាចំពោះបុគ្គលដទៃ
• ចេះកសាងក្រុមគ្រួសារមួយ ដែករស់នៅក្នុងសង្គមប្រកបដោយភាពថ្លៃថ្នូរ​រួ​មចំណែកក្នុងការកសាងសង្គមរបស់ខ្លួន ។

៤. សារៈសំខាន់នៃពិធីបុណ្យជាតិគឺ៖

• ដើម្បីចូលរួមលកសាងសមិទ្ធិផល ក្នងុផ្នែកសាសនានិងលើកកម្ពស់ផ្នែកសាសនា
• ដើម្បីបង្ហាញពីការចេះសាមគ្គីគ្នា រួបរួមគ្នាជាធ្លុងមួយក្នុងការកសាងសហគមន៍
• ដើម្បីលះបង់នូវអំពើអាក្រក់ទាំងឡាយ ហើយលែងប្រព្រឹត្តទៅទៀតដោយខ្លាចបុណ្យបាបទៅជាតិខាងមុខ
• ដើម្បីតបស្នងសងគុណមាតាបិតា
• ដើម្បីរំឮកនិងឧទ្ទិសកុសលជូនបុព្វការីជន ជួយបន្ធូរសតិអារម្មណ៍ឲ្យធូរស្បើយ ។

៥. អង្គរបស់កឋិនទានឬត្រៃចីវរមានតែ៣គឹ៖

• អន្តរសក(ស្បង់)
• ឧត្តរាសង្គ ( ចីវរ )
• សង្ឃាដិ

បវិវារកឋិន មានច្រើនអនេកគឺ៖

• សម្ពត់
• មុង
• ខ្នើយ
• ពូក
• បាត្រ
• ឈើច្រត់
• ឆ័ត្រ
• ផ្លិត
• កន្ទេល
• ភួយ
• ចានស្រាក់
• សាដក
• គ្រែ
• ក្លស់
• សៀវភៅ
• បច្ច័យជាដើម ។