មនុស្សគ្រប់រូបសុទ្ធតែចង់បានសេចក្តីសុខ។ក. តើសុខមានប៉ុន្មានយ៉ាង? ចូររៀបរាប់។ ខ. ដើម្បីសម្រេចបាននូវសេចក្តីសុខទាំងអស់នេះ តើម្នាក់ៗត្រូវធ្វើអ្វីខ្លះ?

មនុស្សគ្រប់រូបសុទ្ធតែចង់បានសេចក្ដីសុខ។

ក. សុខមាន៥យ៉ាងរួមមាន៖

• អត្ថិសុខៈ សុខព្រោះបរិបូណ៍បច្ច័យបួមក្នុងការរស់នៅ
• ភោគសុខៈ សុខព្រោះមានទ្រព្យាចាយតាមតម្រូវការ
• អនណសុខៈ សុខព្រោះមិនជាប់ជំពាក់ បំណុលអ្នកដទៃ
• អណវជ្ជសុខៈ សុខព្រោះមានការងារជាបង្គោល សម្រាប់ធ្វើ
• សន្ដិសុខៈ សុខព្រោះមានសន្ដិសុខប្រកបដោយសន្ដិភាព

ខ. ដើម្បីសម្រេចបាននូវសេចក្តីសុខទាំងអស់នេះបុគ្គលម្នាក់ៗត្រូវតែកសាងអំពើល្អគ្រប់បែបយ៉ាងទាំងផ្លូវកាយ សផ្លូវវាចា និងផ្លូវចិត្ត សរុបគឺមាន១០ ឬហៅថា ផ្លូវទាំង១០ (កុសលកម្មបទ១០)៖

ទី១. ផ្លូវកាយ

• បាណាតិបាតា វេរមណីៈ ការមិនញ៉ាំងជីវិតឲ្យធ្លាក់ចុះក្លងទៅ គឺមិនផ្ដាច់ជីវិតសត្វ មនុស្ស ឬការមិនសម្លាប់សត្វ។
• អទិន្នាទានា វេរមណីៈ ការមិនលួច មិនរំពៃ ការមិនចង់បាននូវទ្រព្យាម្បត្តិរបស់អ្នកដទៃទាំងឡាយទាំងពួង។
• កាមេសុ មិច្ឆាចារា វេរមណីៈ ការមិនសេពខុសក្នុងកិលេស តណ្ហា កាមជាមួយស្វាមី ប្រពន្ធ កូនអ្នកដទៃ។

ទី២. ផ្លូវវាចា

• មុសាវាទា វេរមណីៈ ការមិនពោល មិននិយាយ នូវពាក្យកុហកទាំងឡាយទាំងពួង។
• សម្ផប្បលាវាទា វេរមណីៈ ការមិននិយាយពាក្យចាក់ដោត រោយរាយ។
• ផរុសវាចា វេរមណីៈ ការមិននិយាយ មិនពោលនូវពាក្យឥតន័យ ឥតមានប្រយោជន៍ ឥតមានខ្លឹមសារ។
• បិសុណាវាទាវេរមណីៈ ការមិននិយាយ ឬពោលនូវពាក្យទាំងឡាយណាដែលមានលក្ខណៈញុះញង់ទាំងឡាយ។

ទី៣. ផ្លូវចិត្ត

• អភិជ្ឈាៈ ការមិនសម្លឹង ឬរំពៃ ចង់បាននូវទ្រព្យសម្បត្តិរបស់អ្នកដទៃ។
• អព្យាបាទៈ មិនមានគំនិតព្យាបាទ មិនគុំគួន មិនច្រណែន មិនបៀតបៀនចំពោះអ្នកដទៃ។
• សម្មាទិដ្ឋិៈ ការយល់ឃើញត្រូវទាំង១០យ៉ាង ពោលគឺផ្លូវទាំង៨ ហៅថាសម្មាមគ្គ៕