គ្រឿងញៀនគឺជាសារធាតុទាំងឡាយណាដែលបានចូលទៅក្នុងរាងកាយហើយធ្វើឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរមុខងារដំណើរ ការនៃរាងកាយ ។

មូលហេតុដែលបណ្តាលឲ្យមនុស្សខ្លះប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនគឺបណ្តាលមកពី៖

• ចង់ដឹង ចង់សាកអ្វីដែលប្លែក និងអ្វីដែលថ្មីដែលខ្លួនដឹងមិនស្គាល់
• ត្រូវគេអូសទាញក្នុងសង្គមដែលគេសេពគប់
• គិតថាអាចបំភ្លេចបញ្ហាផ្សេងៗដែលកើតមាន ( ក្នុងគ្រួសារផ្ទាល់ខ្លួន ) អផ្សុកគ្មានការងារធ្វើ ។
• គិតមានអារម្មណ៍ហ៊ានជាងមុន
• ព្យាយាមបំបាត់ភាពបរាជ័យរបស់ខ្លួនកន្លងមក
• ចង់សប្បាយដើម្បីបញ្ចៀសការធុញទ្រាន់ក្នុងជីវីត
• ទទួលការគាប់សង្កត់ពីនរណាម្នាក់
• ប្រឈមមុខនឹងភាពស្មុគស្មាញក្នុងជីវីត
• តែងជួបនិងជម្លោះ ភាពឯកោ ភាពរារែក និងភាពអន្ទះសារ
• យល់ថាជាថ្នាំព្យាបាល បន្ថយការឈឺចាប់ ។

ផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន៖

ចំពោះខ្លួនឯង

• ពង្វក់ស្មារតី
• ដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល
• វង្វេងវង្វាន់
• បន្ថយចំណងបរិភោគអាហារនិងដំណេក
• ធ្វើឲ្យខ្លួនប្រាណចុះស្គម
• ប្រកាច់មិនអាចគ្រប់គ្រងខ្លួនឯងបាន
• បំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិ
• ខាតពេលវេលាក្នុងការរៀនសូត្រ
• ធ្លាក់ខ្លួនក្រ
• សង្គមស្អប់ខ្ពើម
• ងាយឆ្លងមេរោគពិសេសមេរោគអេដស៍តាមការប្រើស៊ីរុំាង ឬម្ជុលរួមគ្នា
• បាត់តម្លៃផ្ទាល់ខ្លួន

សីលធម៌ក្នុងគ្រួសារ

• ស្គាល់កាតព្វកិច្ចជាឪពុកម្តាយជាកូន
• ចិញ្ចឹមបីបាច់កូនឲ្យកូនរៀនសូត្រ
• ស្រឡាញ់ឧបត្ថម្ភកូន អប់រំកូនស្មើៗគ្នា ។

សីលវិជ្ជាជីវៈ

• មិនលោភលន់
• ប្រកបរបរសុចរិត
• មិនរំលោភបំពានអ្នកដទៃ
• មានមនសិការការងារ
• ចេះតស៊ូព្យាយាមមិនរាថយ ។

សីលធម៌ក្នុងសង្គម

• មានសាមគ្គីល្អ
• មិនបង្កទំនាស់
• ចេះគោរពសិទ្ធិគ្នា
• ស្រឡាញ់យុត្តិធម៌
• ស្រឡាញ់មនុស្សទូទៅ
• ទទួលស្គាល់ទុក្ខអ្នកដទៃ ។

សីលធម៌ពិភពលោក

• មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយបរទេស ដោយមិនប្រកាន់ជាតិសាសន៍ វណ្ណៈ ពណ៌ សម្បុរ ... ។

ការអប់រំសីលធម៌ ពលរដ្ឋនៅក្នុងសាលារៀនផ្តល់នូវសារៈសំខាន់ព្រោះយើងទាំងអស់គ្នាបានជ្រាបស្រាប់ហើយថាសព្វថ្ងៃនេះសង្គមខ្មែរហាក់ដូចជាមិនសូវយកចិត្តទុកដាក់ដល់ការអភិវឌ្ឍន៍ខាងប្រាជ្ញា ស្មារតីសីលធម៌ និងមនុស្សធម៌ ។ មនុស្សមួយចំនួនគិតតែពីទ្រព្យសម្បត្តិ ការងារនិង ការងារនោះកើតឡើងក្នុងអំពើសីលធម៌ក៏ដោយពោលគឺគេឲ្យតម្លៃទៅលើភាពហ៊ឺហារ ខ្ពស់មុខខ្ពស់មាត់សម្រាប់ខ្លួននិងក្រុមគ្រួសារគេតែប៉ុណ្ណោះ ។ កត្តាទាំងនេះបណ្តាលមកពីចិត្តលោភៈទោសៈមោហៈខ្វះសីលធម៌ ដែលគ្របសង្កត់ទៅលើខ្លួនគេ ធ្វើឲ្យពួកគេមើលឃើញតម្លៃពិត របស់សង្គមនិងរបស់មនុស្សនៅលើពិភពផែនដីនេះ​ ។ អាស្រ័យហេតុដូចនេះហើយទើបយើងសង្កេតឃើញថានៅក្នុងសង្គមជាតិយើងគេតែងតែជួបប្រទះនូវការកាប់សម្លាប់ និងសង្គ្រាមមិនឈប់ឈរ ដែលជារូបភាពធ្វើឲ្យសង្គមជាតិយើងអាប់ឱនកិត្តិយសពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ... ។

ដើម្បីចូលរួមចំណែកកាត់បន្ថយ ឬលុបបំបាត់នូវរាល់កត្តាអសកម្ម និងទង្វើអសីលធម៌ទាំងនោះយើងត្រូវ៖

• អប់រំយុវជនឲ្យចេះយោគយល់គ្នា ស្គាល់តម្លៃ​ សន្តិភាព ស្គាល់ន័យនៃជិវីតផ្លូវលោកនិងផ្លូវធម៌
• អប់រំយុវជនឲ្យ រៀនរស់នៅឲ្យបានសុខដុមរម្យនាជាមួយអ្នកដទៃនៅក្នុងសង្គម ទោះបីមាននិន្នាការនយោបាយ សាសនា វប្បធម៌ ផ្សេងពីគ្នាក៏ដោយ
• អប់រំយុវជន ឲ្យចេះសាមគ្គីរួបរួមចំពោះសង្គមក្នុងបំណងឲ្យសង្គមមនុស្សមានការអភិវឌ្ឍន៍ពីគ្រប់វិស័យទាំងផ្នែកស្មារតី និងសម្ភារៈ
• ជាពិសេសទៅទៀតនោះ  ត្រូវបំពេញនូវតួនាទីៈ ស្គាល់ គោរពខ្លួនឯង និងអ្នកដទៃ , ស្គាល់តម្លៃ សិទ្ធិ សេរីភាពជាមូលដ្ឋាន , ស្គាល់ពីជីវភាពពិត និងការវិវត្តសង្គម
• ការអភិវឌ្ឍន៍បុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់កុមារ និងយុវជនឲ្យបានល្អប្រសើរ ចេះគោរពច្បាប់ស្គាល់ពូតួនាទីរបស់ខ្លួន ជាប្រជាពលរដ្ឋនាពេលអនាគតសក្តិសម ជាទំពាំងស្នងឬស្សី និងជាសរសរទ្រូងដ៏រឹងមាំរបស់ប្រទេសជាតិ ។

សរុបសេចក្តីមកទោះបីជាវិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេកទេសមានការរីកចម្រើនយ៉ាងណាក៏ដោយក៏មនុស្សមិនអាចរស់នៅដោយគ្មានចំណេះដឹង ជាពិសេសនូវមុខវិជ្ជាសីលធម៌នេះបានឡើយ ។

សិទ្ធិគឺជាអ្វីៗដែលមនុស្សមានពីកំណើត និងត្រូវមានជាចាំបាច់ដើម្បីរស់នៅក្នុងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរជាមនុស្សៗ យើងត្រូវប្រើសិទ្ធិទៅតាមលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដូចជាៈ

• ចូលរួមបោះឆ្នោតដោយសេរីនិងយុត្តិធម៌
• មានសេរីភាពខាងការនិយាយស្តី
• បង្កើតសមាគមន៍ដោយសេរី
• សេរីភាពខាងជំនឿសាសនា
• មានច្បាប់ការពារ
• ចូលរួមក្នុងសកម្មភាពនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងវប្បធម៌
• ប្រជុំ ធ្វើបាតុភូត និងកូដកម្មដោយសន្តិវិធីនិងអហិង្សា
• ឈរឈ្មោះឲ្យគេបោះឆ្នោត
• មានអង្គចៅក្រមកាត់ក្តីដោយឥតលម្អៀង
• សេរីភាពខាងសារព័ត៌មាន.... ។

« មនុស្សយើងអធ្យាស្រ័យឲ្យខ្លួនយើងគ្រប់កំហុសទាំងឡាយ ក៏ប៉ុន្តែមិនចូលចិត្តអធ្យាស្រ័យកំហុសឲ្យអ្នកដទៃឡើយ »​ នេះជា ទស្សនៈរបស់កវីលោក ឡាហ្វុងតែន ។

អរិយសច្ចធម៌មាន៤​ ។

ប្រាសាទបូរូប៊ូឌួររកសាងឡើងដោយរាជវង្សសៃលេន្រ្ទ   ។​

ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១ ជាបុត្ររបស់ស្តេចអង្គព្រះបាទភវវរ្ម័នទី២ ។

គុណនាមចែកចេញជា ២យ៉ាង  ។

ពាក្យដែលបញ្ជាក់លក្ខណៈឲ្យនាមឬសព្វនាមហៅថា គុណនាម ។

គុណកិរិយាមាន ៥ប្រភេទ​ ។