វិញ្ញាសាសីលធម៌-ពលរដ្ឋវិជ្ជា សម្រាប់ត្រៀមប្រឡងសញ្ញាប័ត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ (វិញ្ញាសាទី៧)

សំណួរ

១. តើសិទ្ធិពិសេសជាអប្បបរមាសម្រាប់អ្នកទោសស្រ្តីមានអ្វីខ្លះ ?

២. តើបញ្ហាចិត្ត សង្គមជាអ្វី ?

៣. ហេតុអ្វីបានជាយើងសិក្សាអំពីបញ្ហាចិត្ត សង្គម ? តើបញ្ហាចិត្តសង្គមមានអ្វីខ្លះ ? ចូររៀបរាប់។

៤. ចូរពន្យល់ពីការថប់អារម្មណ៍ និងជម្ងឺចិត្តកាយ វិបល្លាស។

៥. តើមានវិធី និងអន្តរាគមន៍អ្វីខ្លះដល់អ្នក ដែលមានបញ្ហាចិត្តសង្គម ? ចូរពន្យល់។

ចម្លើយ

១. សិទ្ធិពិសេសជាអប្បបរមាសម្រាប់អ្នកទោសស្រ្តីមាន ៖

• សិទ្ធិនៅដាច់ដោយឡែកពីអ្នកទោសបុរស
• សិទ្ធិមានតែភ្នាក់ងារនារីតែប៉ុណ្ណោះចូលត្រួតពិនិត្យ
• សិទ្ធិមានសេវាកម្មពេទ្យសម្រាប់អនាម័យស្រ្តីភេទ។

២. បញ្ហាចិត្តសង្គមជាការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្តរបស់មនុស្សទៅនឹងប្រព្រឹត្តការណ៍សង្គម។ ការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្តជារបួសផ្លូវអារម្មណ៍ឬការតក់ស្លុតដែលបំផ្លាញការអភិវឌ្ឍផ្លូវចិត្ត របស់មនុស្សរយៈពេលយូរហើយក៏ជាពិសោធផ្ទាល់ខ្លួនរបស់បុគ្គល ដែលកំណត់ថាតើព្រឹត្តិការណ៍នោះ ជាការប៉ះទង្គិចដល់ផ្លូវចិត្តរបស់គេ ពិត ឬយ៉ាងណា។ ព្រឹត្តិការណ៍នៃការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្តជាព្រឹត្តិការណ៍ទាំងឡាយណាដែលបង្កឱ្យមាន សេចក្តីរន្ធត់ភាពគ្មានទីពំនឹងការគ្រោះថ្នាក់រងរបួសធ្ងន់ធ្ងរការគំរាមកំហែងដែលបង្កឱ្យមានរបួសធ្ងន់ធ្ងរ ឬមរណភាព។

៣. បានជាយើងត្រូវសិក្សាពីបញ្ហាចិត្តសង្គមព្រោះវាជាបញ្ហាមួយ ដែលតែងតែកើតមានឡើងចំពោះមនុស្សមួយចំនួនដែលមានទំនាក់ទំនងនៅក្នុងសង្គម។ គោលបំណងនៃការសិក្សា គឺដើម្បីស្គាល់និងរកឱ្យឃើញពីមូលហេតុផ្សេងៗនៃបញ្ហាចិត្តសង្គម និងដំណោះស្រាយមួយសមស្របដើម្បីឱ្យអ្នកដែលកើតមានបញ្ហានេះ មានអារម្មណ៍ធូរស្រាលនិងល្អប្រសើរឡើងវិញ។

បញ្ហាចិត្តសង្គមមាន ៖

• ការថប់អារម្មណ៍
• ជំងឺចិត្តកាយវិបល្លាស
• ការធ្លាក់ទឹកចិត្ត
• ការបាក់ស្បាត
• ការតានតឹងចិត្ត
• ការបួសផ្លូវចិត្តឬវិបត្តិការតក់ស្លុតដែលកើតមានរយៈពេលយូរជាដើម។

៤. ការថប់អារម្មណ៍ ៖ ជាកត្តាដំបូងដែលបានលេចឡើងនៅពេលដែលបុគ្គលម្នាក់ ព្យាយាមទប់ជម្ងឺភ័យព្រួយ ដូចជាការបារម្ភនឹងកង្វះខាតចំណីអាហារ ជម្រកមិនសមរម្យភាពគ្មានការងារធ្វើគ្រោះថ្នាក់ ដែលបណ្តាលមកពីហេតុការណ៍ផ្សេងៗជម្លោះក្នុងគ្រួសារជម្ងឺដង្កាត់ឬការទទួលបន្ទុកការងារច្រើនហួសហេតុជាដើម។ ការថប់អារម្មណ៍ជាជំងឺផ្លូវចិត្តកម្រិតស្រាល ទាក់ទងនឹងការភ័យខ្លាច និងការព្រួយបារម្ភ។ ជំងឺចិត្តកាយវិបល្លាស៖ជាការត្អូញត្អែររបស់អ្នកជំងឺពីបញ្ហាផ្លូវកាយដែលបណ្តាលមកពីផ្លូវចិត្ត។ អ្នកជំងឺមានការត្អូញត្អែររៀបរាប់ពីបញ្ហាដែលកើតលើរូប រាងកាយរបស់គេដូចជាការឈឺក្បាល វិលមុខ ណែនដើមទ្រូង និងឈឺចាប់ក្នុងខ្លួនម្តងត្រង់នេះម្តងត្រង់នោះ។ ជូនកាលការត្អូញត្អែររបស់គេបានបាត់ឬស្រាកស្រានមួយរយៈ តែមិនយូរប៉ុន្មានទេគេនឹងចាប់ផ្តើមត្អូញត្អែរដូចមុនដដែល។

៥. វិធី និងអន្តរាគមន៍ដល់អ្នកដែលមានបញ្ហាចិត្ត សង្គម

ក. វិធី

• អ្នកជម្ងឺត្រូវមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់សម្រាក់ចិត្តកាយ
• មានការអនុគ្រោះអត់ឳន
• រារាំងកុំឱ្យមានព្រឹត្តិការណ៍អ្វីៗកើតឡើងឬបម្រុងនឹងកើតឡើងជាថ្មីទៀត
• ចាត់ទុកព្រឹត្តិការណ៍ដែលប់ះទង្គិចផ្លូវចិត្ត ដែលខ្លួនភ្លាប់ជួបប្រទះកន្លងមក ថាជាបទពិសោធ ឬមេរៀនមួយសម្រាប់ជីវិតរបស់ខ្លួន
• បង្ហាញមេរៀន ឬបទពិសោធន៍ទាំងនោះដល់អ្នកដែលមានការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្ត
• លើកទឹកចិត្តដល់អ្នកដែលមានការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្តឱ្យស្វែងរកដំណោះស្រាយដោយមានការគាំទ្រពីសំណាក់ក្រុមគ្រួសារ មិត្តភក្រ្តិ និងសហគមន៍។

ខ. អន្តរាគមន៍

• រៀបចំក្រុមមនុស្ស ដែលមានបញ្ហាស្រដៀងគ្នាឱ្យធ្វើការគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីប្តូរបទពិសោធន៍រវាងគ្នានិងគ្នា
• គ្រួសារសហគមន៍គ្រួសារធ្វើ គំរោងព្យាបាលរយៈពេលយូរដើម្បីជួយអ្នកជំងឺដូចជា ៖
• ប្រសិនបើអ្នកជំងឺមិនទាក់បានទទួលការពិនិត្យលើជម្ងឺផ្លូវកាយត្រូវនាំអ្នកជម្ងឺទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យ ដើម្បីឱ្យពេទ្យពិនិត្យ។
• ត្រូវធ្វើឱ្យអ្នកជម្ងឺមានការជឿទុកចិត្តថារោគសញ្ញានេះមិនមែនជាការចាប់ផ្តើមនៃជម្ងឺធ្ងន់ធ្ងរទេវាគ្រាន់តែជាបញ្ហាផ្លូវចិត្តបន្តិចបន្តួច។
• បង្ការអ្នកជម្ងឺ កុំឱ្យធ្លាក់ទៅក្នុងជម្ងឺចិត្តវិកលធ្ងន់ធ្ងរដោយផ្តល់ការព្យាបាលជាប្រចាំ។
• ការព្យាបាលអាចធ្វើឡើងតាមរយៈបុគ្គលិកសុខភាពក្នុងសហគមន៍ ដើម្បីជួយថែទាំអប់រំគ្រួសារ សាច់ញាតិនិងអ្នកជិតខាង។
• គប្បីព្យាយាមបំផុសអ្នកជម្ងឺឱ្យស្ម័គ្រចិត្តវិលត្រលប់ទៅធ្វើការងារជាធម្មតាវិញ ហើយធ្វើឱ្យគេគិតថាខ្លួនគេជាចំណែកមួយនៃសហគមន៍
• សកម្មភាពហាត់ប្រាណការសម្រាកចិត្តកាយ ឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ និងការកំសាន្តសប្បាយផ្តល់ផលប្រយោជន៍យ៉ាងខ្លាំងដល់អ្នកដែលមានការប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្ត។