សំណួរ-ចម្លើយ សទ្ទានុក្រមវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយ និងការទូត (ភាគ១៧)

សំណួរ

៨១- តើអន្តរាគមន៍ការទូតសំដៅដល់អ្វី ?

៨២- តើអព្យាក្រឹតនិយមសំដៅដល់អ្វី ?

៨៣- តើអភ័យឯកសិទ្ធិការទូតសំដៅដល់អ្វី ?

៨៤- តើអភ័យឯកសិទ្ធិដាច់ខាតការទូតសំដៅដល់អ្វី ?

៨៥- តើអាណានិគមនិយមសំដៅដល់អ្វី ?

ចម្លើយ

៨១- អន្តរាគមន៍ការទូត សំដៅដល់អន្តរាគមន៍មួយដែលត្រូវបានធ្វើឡើងដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ ឬអង្គការអន្តរជាតិនៅពេលមានជម្លោះអន្តរជាតិកើតឡើង ។ អន្តរាគមន៍នេះមិនមានប្រើអំពើហិង្សាដូចអន្តរាគមន៍យោធាទេ ហើយមានទម្រង់ចំនួន៤ដូចជា ៖

• ការអង្កេត (inquiry) ៖ ការស្វែងរកការពិត ដោយអ្នកអង្កេតការណ៍អព្យាក្រឹត ។
• ការសម្របសម្រួល (good offices) ៖ ការលើកទឹកចិត្តភាគីនានាឲ្យចរចាគ្នាដោយប្រកាន់ជំហរអព្យាក្រឹតក្នុងការចរចា ។
• សន្ធានកម្ម (Mediation) ៖ ការស្នើឡើងជដំណោះស្រាយដោយធ្វើជាអន្តរការីរវាងភាគីទាំងសងខាង ។ ភ្នាក់ងារនេះមានតួនាទីសម្របសម្រួលឲ្យមានដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធី ប៉ុន្តែគ្មានអំណាចចាប់បង្ខំឲ្យភាគីជម្លោះទទួលយកដំណោះស្រាយរបស់ខ្លួនឡើយ ។ តួនាទីរបស់អ្នកសម្របសម្រួលគឺគ្រាន់តែផ្តល់ឱវាទតែប៉ុណោ្ណះ ។
• ការសម្រុះសម្រួល (conciliation) ៖ នីតិវិធីដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយគណៈកម្មការមួយ ដែលទទួលបានការទុកចិត្តនិងមានការឯកភាពពីភាគីជម្លោះដើម្បីតម្រង់ទិសភាគីនានាក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយមួយដែលមិនចងកាតព្វកិច្ច និងដើម្បីផ្សះផ្សាជម្លោះរវាងភាគីនានា ។

៨២- អព្យាក្រឹតនិយម សំដៅដល់លទ្ធិឬប្រព័ន្ធនយោបាយដែលប្រទេសមួយប្រកាន់យកគោលការណ៍អព្យាក្រឹតក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសណាមួយ ឬក្រុមប្រទេសណាមួយក្នុងគោលបំណងគេចពីការជ្រៀតជ្រែករបស់ប្រទេសមហាអំណាចនិងដើម្បីរក្សាសន្តិភាព ។ លទ្ធិនេះបាននាំមកដល់ការបង្កើតចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ ។

៨៣- អភ័យឯកសិទ្ធិការទូត សំដៅដល់សិទ្ធិទាំងឡាយដែលរដ្ឋម្ចាស់ផ្ទះផ្តល់ឲ្យដល់ស្ថានបេសកកម្មការទូត និងបុគ្គលិកទាំងឡាយរបស់បេសកកម្មការទូតនោះឲ្យរួចផុតពីអំណាចយុត្តាធិការរបស់រដ្ឋម្ចាស់ផ្ទះ ដោយធានានូវ​ភាពពុំអាចបំពារបំពានបាន និងការពារដល់ការអនុវត្តមុខងាររបស់បុគ្គលិកទាំងនោះ ។

៨៤- អភ័យឯកសិទ្ធិដាច់ខាតការទូត សំដៅដល់អភ័យឯកសិទ្ធិពុំមែនត្រឹមតែមិនអនុញ្ញាឲ្យមានការកាត់ទោស ឬការអនុវត្តសាលក្រមទៅលើអ្នកការទូតប៉ុណោ្ណះទេ ថែមទាំងបានហាមឃាត់ការចាប់ផ្តើមនូវនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌចំពោះអ្នកការទូតផងដែរ ដូចជា ការចេញដីកាកោះអញ្ជើញអ្នកការទូតឲ្យមកចូលរួមការជំនុំជម្រះក្តី ឬកោះអញ្ជើញឲ្យមកធ្វើជាកសិណសាក្សីជាដើម ។

៨៥- អាណានិគមនិយម សំដៅដល់ទម្រប់ដោយឡែកមួយនៃប្រព័ន្ធនយោបាយ ឬលទ្ធិនិងការអនុវត្តជាក់ស្តែង ដែលនៅក្នុងនោះមហាអំណាចមានលក្ខណៈរឹងប៉ឹងទៅបាន ដោយសារការឈ្លានពាន ការកាន់កាប់ទឹកដី និងប្រជាជននៃប្រទេសដែលគេហៅថាប្រទេសអាណានិគមន ។

តភាគ