វិញ្ញាសាទស្ស​នៈវិជ្ជាថ្នាក់ទី១២ ( វិញ្ញាសាទី១០ )

សំនួរ

១. ដូចម្តេចដែលហៅថា រំញោច ?

២. ដូចម្តេចដែលគេហៅថា ភ្ញោច ?

៣. តើភ្ញោចមានប៉ុន្មានប្រភេទ ? គឺអ្វីខ្លះ ?
៤ . តើឥន្រ្ទិយារម្មណ៍កើតឡើងតាមរបៀបណា ?

៥. តើដំនា​ក់សរីររវិទ្យានៃឥន្រ្ទីយារម្មណ៍មានដំណើរដូចម្តេច ?

ចម្លើយ

១. រំញោចគឺជា លទ្ធផលនៃការប៉ះទង្គិច រវាងសរីរាង្គឥន្រ្ទិយាជាមួយវត្ថុបាតុភូត ឬការណ៍មួយដែលគេហៅថាភ្ញោច ។

២ . ភ្ញោច គឺជាវត្ថុបាតុភូត ឬការណ៍មួយដែលបានប៉ះទង្គិចនឹងសរីរាង្គឥន្រ្ទិយណាមួយ​ ។ ប្រសិ​នបើវត្ថបាតុភូត ឬការណ៍នោះមិនបានប៉ះនឹងសរីរាង្គឥន្រ្ទិយណាមួយទេ វាមិនទាន់ក្លាយទៅជាភ្ញោចទេ គឺវានៅតែជាវត្ថុបាតុភុតឬការណ៍ដដែល ។ ឧទាហរណ៍៖ ចុងប៊ិច ជាវត្ថុមួយ ។ តែបើចុងប៊ចនោះ វាទៅប៉ះទង្កេះយើងពេលនោះចុងប៊ិចវាក្លាយទៅជាភ្ញោច ។

៣. ភ្ញោចមានបីប្រភេទធំៗ គឺ ៖

• ភ្ញោចមេកានិច មានសម្ភស្ស និងសម្ពាធ ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ពេលខ្សែរភ្លើងឆក់ដៃ អារម្មណ៍របស់យើងទទួលការញាក់ស្លុតស្រយង់ ។
• ភ្ញោចរូបវិទ្យា មានកំដៅរស្មីសំលេងអគ្គិសនី ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ពេលរលាកភ្លើង អារម្មណ៍របស់យើងទទួលការក្តៅ ពើតផ្សារ ។
• ភ្ញោចគីមី មានរស់ជាតិជូរ រស់ជាតិចត់ ។ ឧទាហរណ៍៖ ពេលហូបស្វាយខ្ចី យើងសៀវទឹកមាត់ព្រោះអណ្តាតយើងទទួលរស់ជាតិជូរ ។

៤.   ឥន្រ្ទិយារម្មណ៍ កើតឡើងដោយឆ្លងកាត់បីដំណាក់គឺ ៖​

• ដំនាក់រូបវិទ្យា គឺជាដំនាក់ដែលឥន្រ្ទិយារម្មណ៍កើតមកពីភ្ញោច ។
• ដំនាក់កាលសរីវិទ្យា គឺជាដំនាក់កោសិកាចុង បញ្ចូនរំញោចតាមសរសៃប្រសាទ ទៅមជ្ឈមណ្ឌលប្រសាទ ។
• ដំនាក់ចិត្តវិទ្យា  ជាដំនាក់ចុងក្រោយ ជាដំនាក់ការនៃការវាយតំលៃរបស់ខួរក្បាល ទៅលើភាពនៃរំញោច ។

៥. ក្នុងដំនាក់សរីវិទ្យា មានមូលដ្ឋានសរីរវិទ្យាបីគឺ ៖

•  សរីរាង្គទទួល ៖ សំរាប់ទទួលរំញោច ។ ភ្ញោចទាំងបីប្រភេទ បង្កើតអោយមានរំញោចលើកោសិកាចុង នៃសរីរាង្គឥន្រ្ទិយ  ។​ ឧទាហរណ៍ ៖ ភ្នែកទទួលរំញោចពណ៌ និងទំរង់ដោយសាររេទីន ។
• សរសៃប្រសាទប្រទាញចូល ៖ សំរាប់បញ្ចូនរំញោចទៅមណ្ឌលប្រសាទ គឺខួរក្បាល ។ ឧទាហរណ៍ ៖ សរសៃប្រសាទអុបទិច បញ្ចូនររំញោចពណ៌ និងទំរង់ទៅខួរក្បាល ។
• មណ្ឌលប្រសាទ ៖ ទឹកបញ្ចប់ខួរក្បាល ក៏បានទទួលអារម្មណ៍ ។ ឧទាហរណ៍ ៖ កំពយពតនៃសំបកខួរ ទទួលរំញោចពណ៌និងទំរង់ពីសរសៃប្រសាទ ។

បើគ្មានទទួលអារម្មណ៍ពីខួរក្បាលទេ គេមិនអាចចាត់ថាជាឥន្រ្ទិយារម្មណ៍បានឡើយ គឺវាមានត្រឹមរេផ្លិចតែប៉ុននោះ ។