បុណ្យមាឃបូជា ពុទ្ធសាសនិកជនយើងតែងប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅថ្ងៃពេញបូរណ៌មីខែមាឃរាល់ឆ្នាំ ។ ហេតុអ្វីពុទ្ធសាសនិកនាំគ្នាប្រារព្ធធ្វើពិធីបុណ្យនេះ ? តាមទំនៀមពិធីបុណ្យនេះប្រព្រឹត្តទៅដូចម្តេច ?

បុណ្យមាឃបូជា ពុទ្ធសាសនិកខ្មែរយើងតេងប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅ ថ្ងៃពេញបូរណ៌មី ខែមាឃដើម្បីរំលឹកដល់សវកសន្និបាត«ការប្រជុំ​សាវ័ក» នៃព្រះសម្ពុទ្ធដែលហៅថា ចតុរង្គសន្និបាត «ការប្រជុំមាន៤អង្គ»គឺ៖

១. ថ្ងៃនោះព្រះចន្ទ្រចរចូលដល់មានមាឃនក្សត្រ(​ថ្ងៃពេញបូរន៌មី ខែមាឃ )

២​. ព្រះភិក្ខុសង្ឃចំនួន១២៥០រូប ឥតបានកំណត់ពេលគ្នាជាមុនសោះក៏ស្រាប់តែមកប្រជុំព្រមគ្នាក្នុងសំណាក់ប្រះបរម​សាស្តា ។

៣. ព្រះភិក្ខុសង្ឃទាំងអម្បាលនោះសុទ្ធតែជាឯហិភិក្ខុដូចគ្នាទាំងអស់

៤. ព្រះភិក្ខុ​ សង្ឃទាំងនោះសុទ្ធតែជាព្រះអរហន្ត ។ ការ​ប្រជុំមានអង្គ៤ដូច្នេះ​ក្នុងពុទ្ធសម័យមានតែម្តង​គត់ពេលនោះព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធទ្រង់ត្រាស់សំដែងឱវាទបាតិ​មោក្ខ ស។ ហើយនៅពេលនោះដែរ ដែលព្រះអង្គទ្រង់បានដាក់អាយុសង្ខា៣ខែទៀតទ្រង់នឹងបរិនិព្វាន ។ ពិធីមាឃបូជាប្រព្រឹត្ត​ទៅនៅ​ពេលយប់ក្នុងវត្តអារាមនីមួយៗ តាមទំនៀមពុទ្ធបរិស័ទត្រូវដើរប្រទក្សិណព្រះវិហារបីជុំសិនមុននិងចូល ។ គេយកទេយ្យវត្ថុរៀបដាក់នៅមុខពុទ្ធរូបរួចអុជទៀន ធូប ។ លុះជួបជុំគ្នាហើយព្រះសង្ឃមួយអង្គដែលចាស់វស្សាជាងគេសូត្រសិក្ខាបទ ។ បន្ទាប់មកព្រះសង្ឃពីរអង្គដែលគង់ នៅមុខទេយ្យវត្ថុសូត្ររំលឹកគុណព្រះពុទ្ធ«ពុទ្ធគុណ » លុះចប់បទខាងដើមព្រះសង្ឃមួយអង្គសំដែងធម៌ទេសនាអំពីជីវប្រវត្តិរបស់ព្រះពុទ្ធ ។ ការសូត្រពុទ្ធគុណ និងការសំដែងធម៌ទេសនាប្រព្រឹត្តឆ្លាស់គ្នារហូតដល់អាធ្រាត្រជួនកាលររហូតដល់ភ្លឺ ។ ពេលនោះគេប្រគេនយាគូដល់ព្រះសង្ឃ ដើម្បីជាកិច្ចបញ្ចាប់បុណ្យ ។