វិញ្ញាសាប្រវត្តិសាស្រ្តនៃប្រទេសម្ពុជា( វិញ្ញាសាទី៦៦)

សំណួរ

១.​ក្រោយពីកាន់កាប់ទីក្រុងព្រៃនគរ តើពួកបារាំងមានគោលបំណងដូចម្តេច  ? លទ្ធផលដូចម្តេច ? ហេតុអ្វី ?

២. តើមានកត្តាអ្វីខ្លះ ដែលធ្វើឲ្យបារាំងបានដាក់អាណានិគមន៍មកលើខ្មែរ ?

៣. តើព្រះបាទអង្គឌួង បានសោយទីវង្គតនៅឆ្នាំណា ? ហើយព្រះរាជាអង្គណាឡើងសោយរាជ្យជំនួស ?

៤. ហេតុអ្វីព្រះបាទនរោន្តម ភៀសខ្លួនទៅបាងកក? នៅឆ្នាំណា​? នាំយកអ្វីទៅជាមួយ ? ត្រឡប់មកវិញនៅឆ្នាំណា ? ដោយសារអ្វី ? ហើយបានយាងទៅគង់នៅទីណា ?

៥. តើលោក ដឺឡា ក្រង់ឌឺយែរជានរណា ? គាត់បានធ្វើអ្វីខ្លះ ជាមួយកម្ពុជានាពេលនោះ ?

ចម្លើយ

១. ក្រោយពីកាន់កាប់ព្រៃនគរ ពួកបារាំងមានបំណងឡើងតាមទន្លេមេគង្គ ចូលទៅកាន់ប្រទេសចិនប៉ែកខាងត្បូង ប៉ុន្តែត្រូវទទួលបរាជ័យគឺដោយសារទន្លេមេគង្គមានឧបសគ្គច្រើន មិនអាចធ្វើដំណើរបាន ដូចដែលអ្វីបានគ្រោងទុកឡើយ ។

២. កត្តាដែលបានធ្វើឲ្យបារាំង មកដាក់អាណានិគមមកលើខ្មែរគឺ៖​

• ដោយសារបារាំង បានចាប់ចិត្តនឹងទេសភាពដ៏ស្រស់ត្រកាលនៅអមច្រាំងទន្លេទាំងសងខាង ដែលមានដំណាំរដូវដ៏ខៀវស្រងាត់ ដូចជាសណ្តែកល្ង​ល ពោត និងបន្លែលាយឡំនឹងដើមឈើហូបផ្លែជាច្រើនប្រភេទដែលអាចកេងប្រវ័ញ្ចបាន ។
• បារាំងយល់ថាប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសសម្បូរទន្លេ ដែលជាគមនាគមន៍យ៉ាងសំខាន់ សសម្រាប់ជំនួយផ្លូវគោកសម្រាប់ដឹកជញ្ចូនផលិតផលកសិក​ម្មទៅកាន់ទីផ្សារអឺរ៉ុប ។
• កម្ពុជាមានផ្ទៃដីកសិកម្មច្រើន ហើយមានប្រជាជនតិចដែលអាចឲ្យពួកបារាំងបង្កើតដីកសិកម្មបានផលច្រើន ។
• កម្ពុជាជាប្រទេសសម្បូរទៅដោយព្រៃ និងភ្នំប្រកបទៅដោយឈើមានគុណភាពខ្ពស់ ។
• នៅក្រោមដីសម្បូរដោយរ៉ែ ជាច្រើនប្រភេទ ។
• ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរបានអញ្ជើញបារាំងឲ្យមកដាក់អាណាព្យាបាលលើខ្មែរ ដើម្បីការពារទឹកដីពីសៀម និងយួន ។

៣.ព្រះបាទអង្គឌួងបានសោទីវង្គតនៅឆ្នាំ ១៨៦០ ហើយព្រះរាជា ដែលបានឡើងសោយរាជ្យជំនួសគឺព្រះបាទ នរោត្តម ឬអង្គវតី ។

៤. ព្រោះនៅពេលព្រះអង្គឡើងសោយរាជ្យនោះ ព្រះអនុជ២អង្គទៀតគឺ ស៊ីសុវត្ថ និងស៊ីវុត្ថា មានការច្រណែន ហើយបានបង្កឲ្យមានចលនាប៉ះបោរប្រឆាំងពេញផ្ទៃប្រួទេស នឹងការលើកព្រះអង្គឲ្យឡើងសោយរាជ្យ ។ ព្រះអង្គបានភៀសខ្លួន ទៅកាន់បាងកកនៅឆ្នាំ១៨៦១ ដោយនាំយកនូវគ្រឿងបញ្ចាក្សត្រទៅជាមួយ ។ ព្រះអង្គបានត្រឡប់មកវិញនៅឆ្នាំ១៨៦២ ដោយសារមានអន្តគមន៍ពីប្រទេសបារាំងតាមរយៈបុព្វជិតកាតូលិកមួយអង្គ ហើយព្រះអង្គក៏បានយាងទៅគង់នៅឧត្តុង្គ ។

៥. លោកដឺឡា ក្រង់ឌីយែរ គឺជាអគ្គទេសាភិបាលបារាំងប្រចាំកូសាំងស៊ីន ។ លោកបានធ្វើការជាមួយកម្ពុជា ដូចជា៖​

• ចាប់តាំងមេបញ្ជាការជើងទឹកលោក ឌូដា ដឺឡាក្រេឲ្យចូលរួមទំនាក់ទំនង ក្នុងការជួយកធ្វើអន្តគមន៍យកគ្រឿងបញ្ចក្សត្រពីប្រទេសសៀម ដើម្បីអភិសេកព្រះអង្គឡើងសោយរាជ្យតាមប្រពៃណី ។
• ជួយការពារប្រទេសកម្ពុជា ឲ្យរួចពីនិមត្រួតត្រាសៀម និងយួន ដោយធា​នាថានឹងយកទឹកដីកូសំាងស៊ីន មកឲ្យខ្មែរវិញ ។

វិញ្ញាសាទី៦៧