តើបាតុភូតអ្វីខ្លះដែលកើតជាឆ្នាំ ?

ឆ្នាំជារយៈពេលដែលផែនដីធ្វើដំណើរជុំវិញព្រះអាទិត្យអស់រយៈពេល ៣៦៥ ថ្ងៃ និង៦ម៉ោង។ នេះជាឆ្នាំសុរិយគតិ។ ប៉ុន្តែដើម្បីងាយស្រួលប្រើប្រតិទិន គេធ្វើទៅតាមឆ្នាំធម្មតា (ស៊ីវិល) មានរយៈពេល៣៦៥ថ្ងៃ ចំពោះ៦ម៉ោងដែលលើសថែមទៅលើខែកុម្ភៈ។ រៀងរាល់បួនឆ្នាំម្តង វាជាឆ្នាំបង្រ្គប់មាន ៣៦៦ថ្ងៃ។ រយៈពេលនេះខែកុម្ភៈមាន២៩ថ្ងៃ។ ប្រជាជនខ្លះនិយមប្រើប្រតិទិនតាមចន្ទគតិ គិតតាមដំណើរព្រះចន្ទមាន១២ ខែ។ ប៉ុន្តែ ១២ខែ ឆ្នាំចន្ទគតិខ្លីជាងឆ្នាំសុរិយគតិ។ ឆ្នាំចន្ទគតិបញ្ចប់រៀងគ្នាតាមរដូវនៃដំណើររបស់ផែនដី។ ឧទាហរណ៍ ៖ យើងដឹងថាថ្ងៃ ២០ មីនាជាថ្ងៃដំបូងផ្តើមឡើងរដូវនិទាឃរដូវនៅអឌ្ឍគោលខាងជើង។ ប៉ុន្តែថ្ងៃដែលចន្ទគតិខ្លីជាងសុរិយគតិ គឺថ្ងៃ២១ មីនារបស់យើងមិនអាចថាវែងបានទេ វាជាថ្ងៃសមរាត្រី។ ដូចនេះគេជំនួសថ្ងៃ២១ មីនាជាថ្ងៃដំបូងផ្តើមឡើងនៃរដូវនិទាយរដូវវិញ។ យើងអាចដឹងបានដោយខ្លួនយើងនៅពាក់កណ្តាលរដូវសិសិររដូវ។