វិញ្ញាសាវប្បធម៌ទូទៅសង្គមធម៌នៃ​ក្រសួងមហាផ្ទៃ ( វិញ្ញាសាទី៥)

សំនួរ

១. តើការបង្កើតគោលនយោបាយសាធារណៈរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនាំមកនូមវផលប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ ជូនដល់សង្គមជាតិ ?

២. តើសមាសភាពណាខ្លះ ដែលត្រូវហាមឃាត់មិនឲ្យចូលក្នុងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតត ?

៣. តើធ្វើដូចម្តេចដើម្បីឲ្យមានសមភពរវាងមនុស្សនៅក្នុងសង្គម ?

៤. ក្រោយកែសម្រួលរដ្ឋបាលថ្នាក់មូលដ្ឋានតើរដ្ឋបាលស្រុក ក្រុង ឃុំ សង្កាត់ ស្ថិតក្រោមលំដាប់រដ្ឋបាលណាខ្លះ ?

៥. ដើម្បីសម្របសម្រួលនិងគាំទ្រដល់ដំណើរការនៃកំនែទម្រងវិមជ្ឈការនិងវិសហមជ្ឈការ ឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាពតើរដ្ឋាភិបាលត្រូវមានវិធានការដូចម្តេខ្លះ ?

ចម្លើយ

១. ការបង្កើតគោលនយោបាយសាធារណៈរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល នាំមកនូលផលប្រយោជន៍ ៖

• ជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ឲ្យកាន់តែរីកចម្រើន
• គោរពសិទ្ធិសេរីភាព ធានាយុត្តិធម៌ សមធម៌
• ពង្រឹងពង្រីកនីតិរដ្ឋ
• ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការរំលោភច្បាប់
• សង្គមប្រកបដោយតម្លាភាពប្រសិទ្ធិភាព... ។

២. សមាសភាពដែលត្រូវហាមឃាត់មិនឲ្យចូលក្នុងគណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោត៖​

• ព្រះមហាក្សត្រ
• ក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋធម្មនុញ្ញ
• ស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញតិ្ត ( រដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភា )
• ស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាល
• ស្ថាប័នតុលាការ
• មន្រ្តីរាជការ កងកម្លំាងប្រដាប់អាវុធ
• បុព្វជិតខាងសាសនា ( ព្រះសង្ឃ អាចារ្យ )
• ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់
• សមាជិកគ្រប់គណៈបក្ស
• អ្នកគ្មានសិទ្ធិបោះឆ្នោត
• ទណ្ឌិត ( អ្នកជាប់ពន្ធធនាគារ )
• អនីតិជន ( ជនក្រោមអាយុ ១៨ឆ្នាំ )ឮ
• ពិរុទ្ធជនឮ
• ជនមានសតិវិប្បល្លាស ( លីលា ឆ្កួត... ) ។

៣. ដើម្បីធ្វើឲ្យមានសមភាពរវាងមនុស្សនៅក្នុងសង្គមយើងត្រូវ៖

• ត្រូវតែមានភាពយុត្តិធម៌ នៅក្នុងសង្គម
• ត្រូវលុបបំបាត់អំពើពុករលួយក្នុងសង្គម
• អ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើសត្រូវទទួលទោសទណ្ឌ
• ពលរដ្ឋម្នាក់ៗមានសិទ្ធិចូលរួមបោះឆ្នោត
• លុបបំបាត់ភាពអយុត្តិធម៌នៅក្នុងសង្គម
• អនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ខ្លួន កុំឲ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិអ្នកដទៃជាដើម ។

៤. ក្រោយកែសម្រួល រដ្ឋបាលថ្នាក់មូលដ្ឋាន៖

• រដ្ឋបាលសង្កាត់នៃរាជធានី ស្ថិតក្រោមលំដាប់រដ្ឋបាលខណ្ឌ ហើយរដ្ឋបាលខណ្ឌស្ថិតក្រោមរដ្ឋបាល​រាជធានី ។
• រដ្ឋបាលសង្កាត់នៃខេត្ត ស្ថិតក្រោមលំដាប់រដ្ឋបាលក្រុងហើយរដ្ឋបាលក្រុងស្ថិតក្រោមលំដាប់រដ្ឋបាលខេត្ត ។
• រដ្ឋបាលឃុំនៃខេត្ត ស្ថិតក្រោមរដ្ឋបាលស្រុក រដ្ឋបាលស្រុកស្ថិតក្រោមលំដាប់រដ្ឋបាលខេត្ត ។

៥. ដើម្បីសម្របសម្រួល និងគាំទ្រដល់ដំណើរការនៃកំណែទម្រង់វិមជ្ឈការនិងវិសហមជ្ឈការ ឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាពរដ្ឋាភិបាលត្រូវមានវិធានការ៖

• រៀបចំឡើងវិញនូវរចនាសម្ព័ន្ធនៃប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រង នៅរដ្ឋបាលថ្នាក់មូលដ្ឋាន
• បន្តបង្រឹងប្រព័ន្ធ គ្រប់គ្រងនាបច្ចុប្បន្នរបស់ក្រុមនីមួយៗ
• ត្រូវចូលរួមដោយឥតសំចៃពីគ្រប់ក្រសួងស្ថាប័ននៃរដ្ឋាភិបាល មន្រ្តីរាជការ ស៊ីវិល នគរបាលជាតិកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ
• រៀបចំកម្ម​វិធីជាតិ ដើម្បីកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលវិមជ្ឈការ ​មជ្ឈការនិងវិសហមជ្ឈការ
• ត្រូវពង្រឹងការគ្រប់គ្រងនិងការ​អនុវត្តច្បាប់
• ត្រូវមាន​​គោលនយោបាយដឹកនាំប្រកបដោយភាពពិតប្រាកដនិងច្បាស់លាស់ ។