តើអ្វីទៅជាបញ្ញត្តិនៃពាក្យ Cultuer Lag ?

វារួមបញ្ចូលនូវសកម្មភាពជាក់ស្ដែងដែលពិតជាមានលទ្ធភាពខ្លាំង ឬ ក៏ឥរិយាបថនៃមនសិកាដូចជា ទំនៀមទំលាប់ជំនឿ និងវិន័យជាដើម ប៉ុន្ដែអ្នកសិក្សាពីសង្គម W.F Ogburn បានបែងចែកវប្បធម៌ជា២ផ្នែកគឺមានទី១ វប្បធម៌សម្ភារៈ (material culture ) និងទី២ វប្បធម៌មិនមែនសម្ភារៈ (non-material culture ) វប្បធម៌សម្ភារៈ ( material culture ) មានឡើងដោយសារវត្ថុទាំងឡាយណាដែលមានពីតស្ដែង (អរូបីយ) និងវាត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយមនុស្ស ។ ចំណែកឯវប្បធម៌មិនមែនសម្ភារៈវិញមានឡើងដោយវត្ថុ ដែលគ្មានរូបរាង (អរូបីយ) ហើយដែលលទ្ធផល នៃជីវិតសង្គមដូចជាសាសនា ទំនៀមទម្លាប់ ជំនឿស៊ប់ ជំនឿជាដើមផ្នែកទាំង២នៃវប្បធម៌ គឺមានការទាក់ទងគ្នាយ៉ាងល្អ ។ ប៉ុន្ដែល្បឿននៃការផ្លាស់ប្ដូរកើត មានឡើងដោយវប្បធម៌ សម្ភារៈ និងវប្បធម៌ មិនមែនសម្ភារៈគឺវាមិនមានភាពស្មើគ្នាទេ ។ វប្បធម៌ សម្ភារៈ បានផ្លាស់ប្ដូរជាច្រើនជាងវប្បធម៌មិនមែនសម្ភារៈ ។ ដោយហេតុនេះហើយ Leg គឺជាការបង្កើតរវាងផ្នែកទាំង២ នៃវប្បធម៌ ។ ដូច្នេះតាមរយៈ “ Ogburn “ ការប្រឹងប្រែងអស់ពីសម្ថតភាពរវាងទំនាក់ទំនងគ្នាទៅវិញទៅមកទាំង ២ ផ្នែក នៃវប្បធម៌ផ្លាស់ប្ដូរនៃល្បឿន យ៉ាងខ្លាំងមិនស្មើគ្នាប្រហែលជាល្បឿននៃការបកស្រាយ Leg នៅក្នុងផ្នែកដែលជាការផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃ Leg ។ នៅខាងក្រោយផ្សេងគ្នា ។ គំនិតដែលគិតលើ Culture Leg ដ៏ខ្ពស់បានធ្វើការរិះគិតលើមូលហេតុដែលមានលើសទី ៣ វាត្រូវបានចាប់ផ្ដើម មានគំនិតនៃ Culture Leg បង្ហាញពីលក្ខណៈ ខុសគ្នា រវាងវប្បធម៌សម្ភារៈ និងវប្បធម៌មិនមែនសម្ភារៈប៉ុន្ដែលក្ខណៈខុសគ្នានោះ Workable ។ ឧទាហរណ៍៖ យើងពឹងផ្អែកលើ របៀបរបបចាស់ៗ នៅពេលស្ថានភាពនៅក្រោយលក្ខខណ្ខថ្មី គឺការត្រូវការរបស់យើងអាចបានល្អក្នុងការបម្រើសដោយសារការផ្លាស់ប្ដូរពួកគេយើងប្រហែលមិនអាចនិយាយថា The Lag គឺរវាងវប្បធម៌ សម្ភារៈ និងវប្បធម៌មិនមែនសម្ភារៈទេដូចនេះ យើងមិនអាចគិតមុនថា វប្បធម៌សម្ភារៈគឺតែងតែមា​នប្រយោជន៍ជាងវប្បធម៌មិនមែនសម្ភារៈទេ ។