ក. អំពើហិង្សា ជាការបញ្ចេញកំហឹងដាក់គ្នាការទាស់ទែងខ្វែងគំនិតគ្នា ការធ្វើអាក្រក់ដាក់គ្នាអំពើកម្រោល ។ មូលហេតុដែលនាំឱ្យមានអំពើហិង្សាគឺ ៖
- ស្រវឹង ៖ ភ្លេចភ្លាំងស្មារតី ប្តូរចរិតពីស្លូតមកកាចសាហាវ ។
- គ្រឿងញៀន ៖ បាត់បង់ស្មារតី ទប់អារម្មណ៍មិនបានគ្រប់គ្រងខ្លួនឯងមិនបាន ។
- ចាញ់ល្បែង ៖ មួម៉ៅ តប់ប្រម៉ល់ទប់ប្រធោ។
- ភាពក្រីក្រ ៖ ទ័លច្រក ខឹង មួម៉ៅ សុញគំនិត ។
- និកម្មភាព ៖ ត្រូវបណ្តេញចេញពីការងារ ។
- គ្រោះបាត់អាជីព ៖ បាត់បង់ការងារ បាត់បង់ប្រាក់ចំណូល ។
- ចរិតមនុស្ស ៖ កាចសាហាវ យង់ឃ្នងក្រេវក្រោធ ប្រច័ណ្ឌ ។
- អាពាហ៍ពិពាហ៍វ័យក្មេង ៖ នៅឆេវឆាវ ប្រកាន់អស្មិមានៈ ។
- អវិជ្ជា ៖ អនក្ខរជន ល្ញង់ខ្លៅ គ្មានការពិចារណាទុទិដ្ឋិ ។
- ការរើសអើង ៖ ទស្សនៈផ្ទុយគ្នាប្រកាន់ ។
- កិលេសតណ្ហាៈ មមៃបម្រើផ្លូវភេទ មិនរវល់ផ្លូវ ភេទ រោគចិត្ត ។
ខ. រូបភាពនៃអំពើហិង្សា ៖
- ផ្លូវកាយ ៖ វាយដំ ទាត់ធាក់ បង្ករបួសស្លាកស្នាម
- ផ្លូវចិត្ត ៖ បង្កការឈឺចាប់ បញ្ឈឺ ផ្គើន មានៈរឹងត្អឹង ជេរបញ្ចោរ ដៀលដាល ប្រមាថ រើសអើង
- ផ្លូវសេដ្ឋកិច្ច ៖ វាយបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិសំភារៈលួចទ្រព្យសំភារៈរបស់របរក្នុងផ្ទះយកទៅលក់បង្ខាំងមិនឱ្យចេញទៅប្រកបមុខរបរ
- ផ្លូវភ្លេទ ៖ បង្ខំចាប់រំលោភផ្លូវភេទ មិនរវល់ផ្លូវភេទ សោះអង្គើយ ។
គ. ផលប៉ះពាល់អាក្រក់នៃអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ ៖
- ផ្លូវកាយ ៖ របួសស្នាកស្នាម ពិការ បាត់បង់ជីវិតបាត់បង់ភាពជាមនុស្ស
- ផ្លូវចិត្ត ៖ ភ័យខ្លាចបាក់ស្បាត អារម្មណ៍មិននឹងនរ អស់អង្ឃឹម ឡប់សត្វ វិកលចរិត សរសៃប្រសាទអាចធ្វើអត្តឃាត
- ផ្លូវសេដ្ឋកិច្ច ៖ ខូចខាតសម្ភារៈ វិបត្តិជីវភាពគ្រួសារ បង់ខាត ចំណាយលើការព្យាបាល ចំណាយលើការជួសជុលទិញសម្ភារៈប្រើប្រាស់ ខាតពេលប្រកបមុខរបរ
- ផ្លូវភេទ ៖ បង្កការឈឺចាប់ផ្លូវចិត្ត ការភ័យខ្លាចភាពតក់ស្លុត ខកចិត្ត រស់នៅមិនស្ងប់ អារម្មណ៍មិនល្អ បាត់បង់ភាពថ្លៃថ្នូរ គ្រួសារធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិ អាចធ្លាក់ទៅក្នុងការជួញដូរភេទ អាចធ្វើអត្តឃាត ឬចងគំនុំសងសឹក ។ ដូច្នេះអំពើហិង្សាធ្វើឱ្យសង្គមច្របូកច្របល់បាត់សណ្តាប់ធ្នាប់បញ្ហាស្មុគស្មាញដល់សង្គមធ្វើឱ្យគ្រួសារបែកបាក់លែងលះកូនបាត់ភាពកក់ក្តៅ ចាកចេញពីគ្រួសារ គេចវេះសាលារៀន ខ្វះការអប់រំ សេពគប់មិត្តខិលខូច ក្រុមបងធំបង្កចលាចលដល់សង្គម ។ ហើយដើម្បីចៀសវាងអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារមនុស្សម្នាក់ៗត្រូវចេះអត់ធ្មត់យោគយល់អធ្យាស្រ័យគ្នា តែបើកើតមានអំពើនេះ យើងត្រូវដើរចេញដើម្បីឱ្យកំហឹងបានរសាយ ។
