វិញ្ញាសាវប្បធម៌,ប្រឡងប្រណាំងប្រជែងការយល់ដឹងពីសិទ្ធិមនុស្ស ( វិញ្ញាសាទី ២៨)

សំណួរ

១. ហេតុអ្វីបានជាគេហៅបងប្អូនជនជាតិភាគតិចថាជាខ្មែរលើ ?

២.ដូចម្តេចដែលហៅថាជាតិសាសន៍និយម ? ចូរលើកឧទាហរណ៍ ។

៣. តើចាស់ស្រុករបស់ជនជាតិភាគតិចមានមុខនាទីដូចម្តេច ? ប្រសិនបើគ្មានចាស់ស្រុកទេនោះ តើជនជាតិភាគតិចអាចមានបញ្ហាខ្លះកើតឡើង ?

៤.  ចូរឱ្យនិយមន័យ ” ជាតិពន្ធុ ” ? តាមន័យនេះតើមនុស្សគ្រប់គ្នាត្រូវមានឥរិយាបថយ៉ាងណា ?

៥. តើរដ្ឋាភិបាលធ្វើដូចម្តេចដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការរបស់ជនជាតិភាគតិច ? តើរដ្ឋាភិបាលត្រូវមានគោលនយោបាយដូចម្តេចខ្លះ ?

ចម្លើយ

១. ខ្មែរលើ គឺជាអ្នកជំនាន់ក្រោយនៃពួកកុលសម្ព័ន្ធជនជាតិដើមឬពួកម្ចាស់ស្រុក ។ ពួកគេរស់នៅយ៉ាងលំបាកលំបិនតាមបែបធម្មជាតិសុទ្ធសាធ ពោលគឺ រស់នៅឆ្ងាយពីអរិយធម៌សម័យថ្មី ។

២. ដែលហៅថា ជាតិសាសន៍និយម គឺជាគំនិតរបស់មនុស្សមួយពួកដែលយល់ថាជាតិសាសន៍របស់ខ្លួនមានតម្លៃថ្លៃថ្នូរ និងខ្ពង់ខ្ពស់ជាងជាតិសាសន៍ដទៃ ។ ឧទាហរណ៍ របបអាប៉ាថេតនៅប្រទេសអាព្រិចខាងត្បូងលើកតំកើងតែជនជាតិស្បែកស បន្ទាបបន្ថោកបំបិទសិទ្ធិសេរីភាពជនជាតិស្បែកខ្មៅ ។

៣. ចាស់ស្រុករបស់ជនជាតិភាគតិចមានមុខនាទីដូច

ក. មុខនាទីរបស់ចាស់ស្រុក រួមមាន ៖

• ចាត់ចែងពិធីធ្វើបុណ្យសាសនា ពិធីការនៅក្នុងវាលស្រែ ការបន់ស្រន់ដល់បុព្វបុរស ឬពិធីបួងសួងសុំសេចក្តីសុខដល់សមាជិកគ្រួសារទាំងអស់ ។
• ជាមេដឹកនាំចាត់ចែងដំណើរការនៃពិធី ដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ
• ជាអ្នកសម្របសម្រួលជម្លោះរវាងគ្រួសារនានា
• ជាអ្នកក្រើនរំលឹកឱ្យគ្រួសារទាំងអស់បំពេញនាទីចំពោះដូនតា
• ជាអ្នកថែរក្សាប្រវត្តិរបស់គ្រួសារ ។

ខ. ប្រសិនបើគ្មានចាស់ស្រុកទេនោះ ជនជាតិភាគតិច និងអាចកើតមានបញ្ហាមួយចំនួនដូចតទៅ ៖

• អាចបាត់បង់ប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ ភាសា ដែលជាមូលហេតុធ្វើឱ្យកូនចៅជំនាន់ក្រោយមិនអាចដឹង និងស្គាល់ប្រវត្តិក្រុមរបស់ពួកគេ
• អាចកើតមានជម្លោះនៅក្នុងក្រុម ឬជម្លោះរវាងក្រុមមួយ និងក្រុមមួយទៀត ព្រោះគ្មានអ្នកដឹកនាំ ឬអ្នកសម្របសម្រួល
• អាចបាត់បង់ទឹកដី ស្រុកភូមិកំណើតរបស់ខ្លួន ព្រោះគ្មានអ្នកដឹងទីតាំងកន្លែងរស់នៅពិតប្រាកដ ។

៤. ជាតិពន្ធុ គឺសំដៅដល់អត្តសញ្ញាណរបស់ក្រុមមនុស្សដែលមានទំនាក់ទំនងនឹងគ្នាដោយការបូកបញ្ចូលគ្នានៃវប្បធម៌សាសនាភាសាប្រវត្តិសាស្រ្ត និងទីតាំងភូមិសាស្រ្តដោយឡែកៗ ។ តាមន័យនេះមនុស្សម្នាក់ៗត្រូវតែជាសមាជិករបស់ក្រុមមនុស្សមួយដោយខានមិនបាន មិនថាគេជាសមាជិករបស់ក្រុមមនុស្សជនជាតិភាគតិច ឬភាគច្រើនទេ ។

៥. រដ្ឋាភិបាលត្រូវមានគោលនយោបាយដូចខាងក្រោម ៖

• កាត់បន្ថយការកាប់ព្រៃឈើ បង្កឱ្យជនជាតិភាគតិចចូលរួមរៀបចំការអភិរក្សព្រៃឈើ
• ទទួលស្គាល់បម្រើបម្រាស់ដីតាម ប្រពៃណីជនជាតិភាគតិច
• ពង្រីកប្រព័ន្ធដី ទុកឱ្យមានជីវជាតិឡើងវិញ និងលើកស្ទួយវិស័យកសិកម្ម
• ស្រាវជ្រាវអំពីជីវសាស្ត្រចម្រុះនៅតំបន់ខ្ពង់រាប និងក្នុងព្រៃឈើដែលជនជាតិភាគតិចប្រើប្រាស់
• សិក្សានិងប្រើប្រាស់ភាសារបស់ជនជាតិភាគតិចក្នុងសាលារៀន
• សិក្សានិងប្រើប្រាស់ឱសថបុរាណដើម្បីឱ្យជនជាតិភាគតិចមានសុខភាពប្រសើរឡើង
• អភិវឌ្ឍន៍ប្រព័ន្ធសុខាភិបាលដែលសមស្របសម្រាប់តំបន់ខ្ពង់រាប
• សិក្សានិងពង្រីកតំលៃវប្បធម៌ប្រពៃណី និងការអនុវត្តនានាដើម្បីធានាឱ្យមានការអភិវឌ្ឍជានិរន្តន៍ ។ ល ។