ចូរអ្នកសិក្សាអំពីខ្នាតគំរូនៃវប្បធម៌ ។

ការរីកចំរើននៃវប្បធម៌គឺមានលក្ខណៈខុសៗគ្នា ។ ប៉ុន្តែវប្បធម៌ជាខ្នាតគំរូដែលស្មុកស្មាញហើយមានភាពទាក់ទង គ្នាទៅវីញទៅមក ។ លក្ខណៈខុសគ្នានីមយយៗក្នុងភាពស្មុកស្មាញ នោះមិនមែនជាអង្គរភាពដែលដាច់ពីគ្នានោះ ។ ឧទាហរណ៍ បើយើងនិយាយពីវប្បធម៌ដែលត្រូវបានបង្កើត ឡើងដោយសារ ចលនា ដែលមានលក្ខណៈទំនើបនៃរថយន្ត ជាច្រើន ។ រថយន្តរត់ទៅលើផ្លូវមិនមានលក្ខណៈខុសតែមួយនោះទេ ។ ការរីកចំរើននៃថ្មសាកនៅក្នុងម៉ាស៊ីនជាលក្ខណៈគីមីវិទ្យា ដែលធ្វើអោយមានគុណភាព នៃប្រេងសាំង ដែលត្រូវបានគេយកទៅប្រើប្រាស់ ហើយ​បើទោះបីជាមានជំនាញការបើកបរហើយ ក៍ជាវីធីការគ្រប់គ្រងចរាចរដែលកើតមានឡើង ដើម្បីបង្កើតលក្ខណៈពិសេសនៅក្នុងវប្បធម៌ ។ ឥលូវឧបមាថា យើងយកវប្បធម៌ដែលមានលក្ខណៈខុសគ្នា ។ ឧទាហរណ៍ រថយន្តយើងមិនអាចធ្វើការព្រមទទួលដោយសារតែរថយន្តមួយទេ ។ យើងនៅតែបន្តនូវ ភាពស្មុកស្មាញទាំងស្រុង ។ ការទំ​នាក់ទំនង និង ឥទ្ធិពលគ្នាទៅវិញទៅមក នូវភាពស្មុគស្មាញនៃថលក្ខណៈខុសគ្នាដែលផ្តល់អោយសង្គមសម្រេចចិត្តពិតប្រាកដ នោះវាគឺជាខ្នាតនៃវប្បធម៌ ។ លក្ខណៈខុសគ្នានូវភាពស្មុគស្មាញ នៃជីវិត និងខ្នាតគំរូនៃវប្បធម៌មិនអាចមានប្រវត្តិសាស្ត្រ ខ្លីបានទេ ។ ការរកឃើញតាម ស្នាមមួយចំនួនគឺជាប្រវត្តិសាស្រ្តដំបូងបំផុតនៃជិវិតមនុស្ស ។  ឧទាហរណ៍ “IRON COMPLEX “ វាជាប្រភពដើមនៅយុគដំបូងគេនៃអរិយធម៌នៅពេលមនុស្សចាប់ផ្តើមរៀន ធ្វើឧបករណ៍ដែលបានមកពីដែក ពីដីភក់ និងសិលា ហើយធ្វើគ្រឿងចំបាំងពីវាដែរ ។ ស្របពេលនេះដែរប្រហែលជារយះពេលបង្កើតភាព ស្មុគស្មាញ (គ្រួសារ) ដូចជាការដឹងច្បាប់ពីបទពិសោធន៍ ដែលស្មុគស្មាញ នៃប្រវត្តិសាស្ត្រស្របទៅ និងអ្វីមួយផ្សេងគ្នាៗទៀត និងមានសេសសល់ នូវខ្នាតគំរូច្បាប់លាស់នៃទំនាក់ទំទងគ្នាទៅវីញទៅមក ។ ហេតុដូច្នោះហើយទើបវប្បធម៌តែងតែអភិវឌ្ឍ ជាមួយនិងការរីកចំរើនរបស់មនុស្សជាមូយគ្នានោះដែរមាន ការច្នៃប្រឌិតថ្មី( INENTRON) និងការរកឃើញ(DISCOVER) ដើរតួយ៉ាងសំខាន់ ។ ការច្នៃប្រឌិត (INENTRON) និង វប្បធមន៌(culture) ៖ ការច្នៃប្រឌិតគឺជារបៀបផ្លាស់ប្តូរនៃការរីកចំរើន នៃវប្បធម៌ ។ វប្បធម៌លូតលាស់បានដោយសារការច្នៃប្រឌិត ។ ទោះជាយ៉ាងក៏ដោយមិនមែនការច្នៃវប្រឌិតណាមួយទទួលខុសត្រូវចំពោះការរី​កចំរើន នៃ វប្បធម៌ទេ ។ការច្នៃប្រឌិតផលិតផលដែលសំខាន់ នៃភាពប្រសព្វ របស់មនុស្ស ហើយវាកើនឡើង និងចាប់ផ្តើមដោយសារភាពច្បាប់លាស់នៃវប្បធម៌ ដែលមានសារះសំខាន់សង្គ្រាមទុកជាដើមហេតុ នៃវ​ប្បធម៌ ។ តែមិនមែន សង្គ្រាមជាអ្នកទទួល ខុសត្រូវចំពោះការមកដល់និងការចាប់ផ្តើមជាច្រើន នូវភាពអស្ចារ្យដែលទំនើបៗ នៃពិភបលោក ។ វាមិនមែនជាសង្គ្រាមលោកលើកទី១ទេ ។​ យន្តហោះជាច្រើន ប្រហែលជាមានក្នុងបទពិសោធន៍របស់ពួកគេ ដែលបានរៀបចំនិងមិនមែន ជាសង្រ្គាមលោកលើកទី ២ទេ គឺ យន្តហោះប្រតិកម្មទំនើប និងកាំជ្រួចរ៉ូកែតបានយកមកមួយ ចំនួនមកប្រើនៅទសវត្ស ជាច្រើនបានក្លាយជាផ្នែកមួយនៃការ រស់នៅរបស់ពួកយើងគោលបំណង និងភាពចាំចាច់គឺជាការ ច្នៃប្រឌិត របស់ឪពុកម្តាយ ។ របកគំហើញ​ ឬការរកឃើញ (DISCOVER) និងវប្បធម៌ (culture) ៖ របៀបផ្លាស់ប្តូរដែលមានសារះសំខាន់ទី ២ ដែលទាក់ទងនិងការ រីកចំរើននៃវប្បធម៌ គឺជារបកគំហើញ ។ នេះជាភាព​ខុ​សគ្នាទាំងស្រុងរវាងទំនាក់ទំនងនៃការច្នៃប្រឌិត និង របកគំហើញពីមុនការធ្វើអ្វីឪ្យមាន ជាប់ទាក់ទងទៅនិងជីវិតនៃអ្វីដែលឆ្ពោះមកទីនេះ ដែលទាក់ទងនិងមនុស្សដោយសារហេតុផលចុងក្រោយបាន បើកចំហនៃពាក់កណ្ដាលជីវិត ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងនេះ ក្តីគេមិនបានដឹងថា អ្វីជាធម្មជាតិទេ ករណីមនុស្សពីរនាក់ភាពប្រសព្វ គឺជាការរបង្គាប់បញ្ជា ។ ការរកឃើញនូវអ្វីដែលថ្មីៗនៅលើពិភពលោកនិងការស្រាវជ្រាវទឹកដីនៅអាមេរិចនិងអាព្រិចបានផ្តល់ឪ្យនូវជំរុញ ដើម្បីឪ្យវប្បធម៌ នៅបស្ចឹមប្រទេសរលាយបាត់បង់ ។