វិញ្ញាសាត្រៀមប្រឡងបាក់ឌុប មុខវិទ្យាវប្បធម៌ទូទៅ (វិញ្ញាសាទី៨ )

សំនួរ

១. តើប្អូនត្រូវធ្វើអ្វីខ្លះ ដើម្បីចូលរួមអនុវត្តន៍ច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ ?

២. ចូរពន្យល់ការផ្តន្ទាទោសចំពោះអ្នកសមគំនិតដែលប្រព្រឹត្តខុស និងច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ ?​

៣. ចូរអធិប្បាយពីនគរបាលនឹងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ?

៤. ចូរនិយាយពីគណបក្សនយោបាយ សិទ្ធិ និងសេរីភាពនិងការបោះឆ្នោត ។

៥. តើជនប្រភេទណាដែលគ្មានសិទ្ធិចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ?

ចម្លើយ

១. ដើម្បីចូលរួមអនុវត្តន៍ ច្បាប់ន្តោប្រវេសន៍ខ្ញុំត្រូវធ្វើដូចតទៅ៖

• យល់ឲ្យកាន់តែច្បាស់អំពី ច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍
• រួបរួមគ្នាអនុវត្តច្បាប់ឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួន
• មិនត្រូវសមគំនិតជាមួយជនបរទេសខិលខូច
• មានស្មារតីភ្ញាក់រលឹក ក្នុងការជួយផ្តល់ព័ត៌មានដល់មន្រ្តីមានសមត្ថកិច្ច
• ចេះជួយអប់រំ ណែនាំពន្យល់ឲ្យបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋយល់ដឹងពីច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍
• សិក្សាឲ្យស៊ីជម្រៅអំពីក្រឹត្យច្បាប់នេះ
• ត្រូវជូនដំណឹង ដលអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចស្តីពីការស្នាក់នៅរបស់ជនបរទេសក្នងទីលំនៅ ។

២. ពន្យល់ការផ្តន្ទាទោស ចំពោះអ្នកសមគំនិតដែលប្រព្រឹត្តខុសនិងច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ៈ

• ត្រូវផ្តន្ទាទោសដូចគ្នាចំពោះជនណា ដែលផ្តល់ជំនួយឬជួយលាក់បាំងក្នុងការបញ្ចូលជនបរទេស ដែលគ្មានការអនុញ្ញតក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
• មន្រ្តីឬភ្នាក់ងាររាជការ មានសមត្ថកិច្ចរូបណាដែលជាអ្នកសមគំនិតឬជួយសម្រួលក្នុងការប្រព្រឹត្តបទល្មើសត្រូវផ្តន្ទាទោស ដាក់គុកពី៦ខែដល់១ឆ្នាំ
• ជនណាដែលធ្វើការកោសលុបសរសេរត្រូវក្លែងឬឲ្យគេខ្ចី ឬមួយក៏សរសេរឈ្មោះតែក្លែងក្លាយនៅក្នុងបណ្ណស្នាក់នៅបណ្ណការងារជាដើមត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់គុកពី ៥ឆ្នាំ ដល់ ១០ឆ្នាំ ។

៣. អធិប្បាយពីនគរបាលនិងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគឺៈ

          នគរបាលទទួលខុសត្រូវ ចំពើសហគមន៍មូលដ្ឋានដែលខ្លួនបម្រើការងារ ។ ភ្នាក់ងារនគរបាលធ្វើការ២៤ម៉ោង ។ គេបង្កើតភ្នាក់ងារនគរបាលពិសេស ជាភ្នាក់ងារនគរបាលស្មគ្រចិត្ត ។

៤. និយាយពីគណបក្សនយោបាយ សិទ្ធិនិងសេរីភាពនិងការបោះឆ្នោតគឺៈ

• គណបក្សនយោបាយក្នុងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ មានគណបក្សជាច្រើនដែលតំណាងឲ្យទស្សនៈប្លែកៗគ្នាចំណែកលទ្ធិកុំមុយនីសគឺមានតែគណបក្សតែមួយប៉ុណ្ណោះ ។
• សិទ្ធិនិងសេរីភាព សេរីភាពសំខាន់ៗដែលទ្រទ្រង់ការរស់នៅប្រកបដោយប្រជាធិបតេយ្យ ។ សិទ្ធិនេះមានតុល្យភាពដោយការទទួលខុសត្រូវ ព្រោះសង្គមប្រជាធិបតេយ្យនិងមានដំណើរការទៅបានល្ពឹកណាតែពលរដ្ឋចូលរួមចំណែក ។
• ការបោះឆ្នោត រដ្ឋពលដែលមានអាយុចាប់ពី១៨ឆ្នាំ ឡើងទៅមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកសភាហើយក៏គ្មានច្បាប់បង្ខំឲ្យបោះឆ្នោតនោះដែរ ។

៥. ប្រភេទជនដែលគ្មានសិទ្ធិចុះឈ្មោះឆ្នោតគឺៈ

• អនីតិជនៈ ជនដែលមានអាយុស្ថិតក្រោម១៨ឆ្នាំ
• វិកលជនៈ ជនដែលមានសតិបញ្ញមិនល្អមានលក្ខណៈប្រក្រតី
• ពនេចជនៈ ជនដែលមានទីលំនៅ អាសយដ្ឋានរស់នៅពិតប្រាកដ
• ទណ្ឌិតៈ ជនដែលតុលាការចេញស្រាលក្រមឬសាលដីកាឲ្យជាប់ពន្ធធនាការ
• ពិរុទ្ធជនៈ ជនដែលស្ថិតក្រោម អាណាព្យាបាលដែលមានលិខិតបញ្ជាក់ឬជនជាប់ចោទ
• អនិកជនៈ ជនដែលមិនមានសញ្ញាត្តិខ្មែរ ។