វិញ្ញាសាពុទ្ធិវប្បធម៌ទូទៅខ្មែរប្រឡងក្របខណ្ឌមន្រ្តីរាជការស៊ីវិល (វិញ្ញាសាទី១១)

សំនួរ

១. តើប្រទេសណាខ្លះដែលជាប្រទេសនាំចេញ ស្រូវ អង្ករ ? ចូររាប់លំដាប់ដោយប្រទេសដែលនាំចេញស្រូវអង្ករច្រើនជាងគេនៅលើពិភពលោកគឺលំដាប់លេខ១ដល់លេខ៣​ ?

២. តើប្រទេសកម្ពុជាជាសមាជិកនៃអង្គការអន្តរជាតិណាខ្លះ ?

៣. រដ្ឋបាលសាធារណៈត្រូវជាអ្នកផ្តល់សេវាប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនិងជាដៃគូអភិវឌ្ឍ ដែលអាចទុកចិត្តបានសម្តៅបម្រើប្រជាពលរដ្ឋឱ្យបានកាន់តែល្អប្រសើរឡើង ។ ក្នុងន័យនេះតើរដ្ឋបាលសាធារណៈត្រូវមានលក្ខណៈសម្បត្តិសំខាន់ៗអ្វីខ្លះ ?

៤. ចូរសាកល្បងវិភាគអំពីកត្តាចាំបាច់មួយចំនួនដែលធ្វើឱ្យតម្រូវការនិងតម្លៃអង្ករនៅលើទីផ្សារអន្តរជាតិបច្ចុប្បន្នមានការកើនឡើងខ្ពស់យ៉ាងនេះ ?

៥. ចូរបង្ហាញពីភាពខុសគ្នារវាងប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី និងប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារផែនការ ។

ចម្លើយ

១. ប្រទេសដែលនាំចេញស្រូវ អង្ករ រួមមាន ៖

• ប្រទេសថៃ
• ប្រទេសវៀតណាម
• ប្រទេសកម្ពុជា
• ប្រទេសចិន
• ប្រទេសឥណ្ឌា
• ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី
• ប្រទេសប៉ាគីស្ថាន
• ប្រទេសហ្វីលីពីន
• សហរដ្ឋអាមេរិក
• ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា (ភូមា) ។

ប្រទេសដែលនាំចេញស្រូវ អង្ករច្រើនជាងគេនៅលើពិភពលោកពីលំដាប់លេខ១ ដល់លេខ៣គឺ ៖

• ប្រទេសថៃ
• ប្រទេសវៀតណាម
• ប្រទេសចិន ។

២. ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាសមាជិកនៃអង្គការអន្តរជាតិ រួមមាន ៖

• អង្គការ WTO
• អង្គការ WHO
• អង្គការ UNESCO
• អង្គការ UNTAC
• អង្គការ ILO
• អង្គការ ASEAN
• អង្គការ UN
• អង្គការ WIPO
• អង្គការ ADB
• អង្គការ WB
• អង្គការ UNICEF
• អង្គការ FAO
• អង្គការ UNCHAR
• អង្គការ UNTAD
• អង្គការ UNDP....។

៣. ក្នុងន័យនេះ រដ្ឋបាលសាធារណៈត្រូវមានលក្ខណៈសម្បត្តិសំខាន់ៗដូចតទៅ ៖

ក. ភក្តីភាព

ភាពស្មោះត្រង់ជាផ្នែកមួយ ដែលបានរួមចំណែកដល់រាជរដ្ឋាភិបាល ​និងស្ថាប័ននានាក្នុងការកសាងប្រទេសជាតិ ។

ខ. សីលធម៌

រដ្ឋបាលសាធារណៈត្រូវបំពេញការងាររបស់ខ្លួនប្រកបដោយសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ ក្នុងការបម្រើប្រជាពលរដ្ឋឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ និងភាពមិនលម្អៀង ។

គ. សេវា

ក្នុងន័យនេះរដ្ឋបាលសាធារណៈ ត្រូវឆ្លើយតបទៅតាមតម្រូវការជាក់ស្តែង ដល់គ្រប់មជ្ឈដ្ឋាននៃប្រជាពលរដ្ឋ ។

ឃ. មោះមុតនឹងការងារ

រដ្ឋបាលសាធារណៈ ដែលមោះមុតក្នុងការបំពេញការងារ នឹងមានការលើកទឹកចិត្តការងាររបស់មន្ត្រីរាជការ និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ។

៤. កត្តាមួយចំនួនដែលធ្វើឱ្យតម្រូវការ និងតម្លៃអង្ករនៅលើទីផ្សារអន្តរជាតិបច្ចុប្បន្ន មានការកើនឡើងខ្ពស់ ទាំងនោះៗរួមមាន ៖

• មហន្តរាយធម្មជាតិ​ភាពរាំងស្ងួត ខ្យល់ព្យុះ
• ការលូតលាស់ផ្នែកឧស្សាហកម្មនិងកម្មន្តសាលការចំណាកស្រុករបស់ប្រជាកកសិករទៅកាន់តំបន់ឧស្សាហកម្ម
• ការកែច្នៃកសិផលទៅជាជីវឥន្ធនៈ
• តម្លៃប្រេង ជី បានកើនឡើងខ្ពស់ហួស
• ចំនួនប្រជាជនពិភពលោក មានការកើនឡើងយ៉ាងផុសផុល
• គោលនយោបាយអាទិភាព ផ្នែកកសិកម្មត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរ ក្នុងនៅបណ្តាប្រទេសមួយចំនួន ។

៥. ភាពខុសគ្នារវាង ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរីនិងប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារផែនការគឹ ៖

ក. ទីផ្សារសេរីគឺជាប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចដែលធនធានត្រូវបានបែងចែកនិងផលិតផលតាមសម្រូវការទីផ្សារ ។​ ការសម្រេចចិត្តផលិតប៉ុន្មានហើយសម្រាប់អ្នកណា គឺផ្អែកតាមការប្រែប្រួលនៃថ្លៃទីផ្សារ ។

ខ.​ ទីផ្សារផែនការ គឺជាប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចដែលរាជរដ្ឋាភិបាលសម្រេចគ្រប់យ៉ាងទៅលើផលិតកម្ម និងការប្រើប្រាស់ទំនិញ ។ ការិយាល័យផែនការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងសម្រេចថាតើត្រូវផលិតប៉ុន្មានហើយសម្រាប់អ្នកណាខ្លះ ។