ប្រពៃណី និងពិធីបុណ្យផ្សេងៗក្នុងសង្គមនាថ្ងៃបុណ្យមហាអំបុក

សំនួរ

១. តើទំនៀមទម្លាប់នៃពិធីបុណ្យមហាអំបុកនេះធ្វើឡើងនៅតំបន់ណានៃប្រទេសកម្ពុជា ?

២. តើគេធ្វើពិធីបុណ្យមហាអំបុកនេះដើម្បីអ្វី ?  

៣. នៅភាគខាងត្បូងនៃប្រទេស ពិធីបុណ្យនេះគឹគេធ្វើនៅតាមទីវត្ត ហេតុអ្វីបានជាគេសង្កេតឃើញវត្តដែលជិតគ្នាបែជា មិនធ្វើដំណាលគ្នា ?

  ៤. តើហេតុអ្វីបានជាពិធីបុណ្យមហាអំបុកនេះត្រូវបានគេធ្វើ ដំណាលគ្នានិងពិធីបុណ្យអគអំបុកសំពះព្រះខែដែរ ?   

៥. ចូរពិពណ៌នាអំពីដំណើរការមុន ពិធីដាល់អំបុករបស់ខ្មែរ នៅតាមទីវត្តដែលធ្វើពិធីមហាអំបុក ?

៦. តើអំបុក ដែលអុំបានត្រូវបានគេយកទៅ ចាត់ចែងជាប្រយោជន៍យ៉ាងដូចម្តេច ?

៧. ហេតុអ្វីបានជាចាត់ទុកថាពិធីមហាអំបុកនេះជាទស្សនីយ ភាពនៃសីល្បៈខ្មែរនិងការទំនាក់ទំនងនៃយុវជនខ្មែរ ?

  ចម្លើយ

        ១.   ពិតមែនទែបុណ្យមហាអំបុកនេះមិនត្រូវបានមហាជនខ្មែរ អនុវត្តនៅទូទាំងប្រទេស ប៉ុន្តែបុណ្យនេះមានភាពអធិកអធម គគ្រឹកគ២. តើគេធ្វើពិធីបុណ្យមហាអំបុកនេះដើម្បីអ្វី ?គ្រេងណាស់នៅខេត្តភាគខាងត្បូង​នៃប្រទេសរបស់យើង ។

២.ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏បងប្អូនខ្មែរ ដែលបានបង្កើតបុណ្យនេះឡើងគឺដើម្បីញុំាងពិធីអកអំបុកឲ្យកាន់តែមានលក្ខណៈពិសេសតែប៉ុណ្ណោះព្រោះគេធ្វើមហាអំបុកនៅថ្ងៃ ១៥កើត ខែ កិក្តិក ( ពេញបូណ៌ ) គឺជាកាលបរិច្ឆេទរួមគ្នាជាមួយនឹងបុណ្យអកអំបុក សំពះព្រះខែផងដែរ ។

 ៣.ប្រការដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះគឺ គេមិនចាត់ធ្វើពិធីបុណ្យនេះ នៅគ្រប់វត្តទេដែលស្ថិតនៅជិតៗគ្នាទេគឹថាបើវត្ត «ក » ធ្វើវត្ត «ខ» ,គ,ឃ ត្រូវផ្អាក ដើម្បីប្រមូលមនុស្សឲ្យជួបជុំគ្នាបានច្រើនកុះករជា ហេតុធ្វើឲ្យពិធីបុណ្យនេះមានភាពឧឡារិក អធិកះធមនិងផ្តល់ កិក្តិយសដល់វត្ត ដល់អ្នកដឹកនាំនិងអ្នកចូលរួមផង ។ ហើយនៅឆ្នាំក្រោយៗវត្តផ្សេងៗ នឹងផ្លាស់វេនគ្នាធ្វើបុណ្យទាល់តែគ្រប់វត្ត ។

៤. បុណ្យអកអំបុក ឬពិធីអកអំបុកនេះ គឺជាពិធីនៅពេលដែលគេមានសម្រាប់អករួចទៅហើយ ។ ដូច្នេះក្នុងពិធីមហាអំបុកនេះចាស់បុរាណ គាត់ចង់បង្ហាញឲ្យយើងដឹងថា តើបានអំបុកមកពីណាមក​ ? ហើយតើគេដាស់អំបុកយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ ? ខ្មែរយើងទូទាំងប្រទេសធ្លាប់ស្គាល់អំបុកគ្រប់ៗគ្នាមិនដឹងតាំងពីពេលណា មកនោះទេ ។

៥. ការដាល់អំបុកនេះវាមានលក្ខណៈជាទស្សនីយភាពមួយជាទម្រង់សិល្បៈមួយគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ និងគួរឲ្យចង់ទស្សនាដែលត្រូវបានធ្វើការពិពណ៌នាដូចខាងក្រោម៖

          ប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមិនពិធីមហាអំបុក អាចារ្យវត្តនិងចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យ ក្នុងស្រុកមានការងារយ៉ាងមមាញឹក ដើម្បីត្រៀមលក្ខណៈឲ្យបានល្អ ។ គេត្រូវចាត់តាំងអ្នកដាល់ ដោយមានកម្លាំងត្រៀម ជំនួយចំនួន៤ ឬ៥នាក់ អ្នកលីងដែលអាចមាន២ ឬ៣នាក់ក្នុងមួយក្រុម ។ គេចាត់តាំងអ្នកដើរប្រមូលត្បាល់ អង្រែ រកអំបែង ធ្វើឈើឆ្កៀសត្រៀមទុកជាមុនឲ្យស្រេច ។ ធម្មតាបុណ្យមហាអំបុកគេត្រូវមានត្បាល់ពី៣០ ទៅ៥០ ដើម្បីញុំាង ពិធីនេះឲ្យមានភាពឧឡារិក ។ ដូច្នេះគេក៏ត្រូវតែត្រៀមមនុស្សពី៣០ទៅ ៥០ ក្រុមដែរដើម្បីចូលរួមពិធីនេះ ។

          នៅថ្ងៃបុណ្យសម្ភារៈគ្រប់ប្រភេទ ដែលត្រូវការចាំបាច់ក្នុងពិធីនេះត្រូវបានដឹកជញ្ជូនយកទីដាក់នៅឯវត្តរួចជាស្រេច តាំងពីថ្ងៃរសៀលម្លេះ ។នៅពេលត្រឡប់ម៉ោង ៦កន្លះ អ្នកចាត់ចែងបុណ្យ បានឲ្យក្រុមប្រដាល់អំបុកនីមួយៗ ត្រៀមត្បាល់ ចង្ក្រានរៀបជាជួរយ៉ាងត្រង់ ហើយវែងទៅតាមចំនួនត្បាល់ ដែលអាចមាន ។ ដំបូងឡើយអ្នកបញ្ជាការបានបង្គាប់ឲ្យក្រុមបង្កាត់ភ្លើងដាំអំបែងឲ្យបានក្តៅស្មើៗគ្នាមុនចាប់ផ្តើមពិធី ។ នៅពេលដែលពិធីមហាអំបុក​ចាប់ផ្តើមសកម្មភាព គេសន្មតគ្នាយកសំឡេងគងជាសញ្ញាបញ្ជា ។ លុះឃើញថា អំបែងគ្រប់ ក្រុមកំដៅល្មមហើយគេគោះគងមួយអន្លូងជាសញ្ញាប្រាប់ឲ្យចាក់ស្រូវក្នុងអំបែង ។​ អ្នកលីងបានវាសឈើលីងនៅលើគ្រាប់ស្រូវក្នុងអំបែងទៅតាមបច្ចេកទេសឬបទពិសោធន៍របស់ខ្លួ ។ លុះប៉ាន់ស្មានថាស្រូវលីងនេះឆ្អិន ហើយនឡោះស្នូរគងអន្លូងទី២ បានបន្លឺឡើងជាសញ្ញាប្រាប់ថា ឲ្យអ្នកលីងលើកអំបែងចាក់ សូ្រវលីងឆ្អិនល្មមនោះចូលទៅក្នុងត្បាល់ព្រមៗគ្នា​ ។​បន្ទាប់ភ្លាមនោះស្នូរអង្រែ បានបញ្ចេញសន្ធឹកយ៉ាងកក្រើកដី ។ អ្នកដាល់អំបុកគ្រា​ប់ក្រុម បានបុកនិងឆ្គៀសយ៉ាងញាប់ដៃ ដើម្បីលៃយ៉ាងណាឲ្យអំបុករបស់ខ្លួនមានគុណភាពល្អ ។ នៅពេលនោះទស្សនិកជនរាប់ពាន់បានបកឈរ ចោមរោមមើលទស្សនីយភាពយ៉ាងសប្បាយព្រឺព្រួច ដោយឃើញត្បាល់ចង្ក្រានអំបែងតម្រៀបគ្នាយ៉ាងត្រង់ ដោយឃើញចង្កៀងគោម ចង្កៀងមុំាងសុងជះពន្លឺព្រោងព្រាត ដើម្បីបំភ្លឺអ្នកប្រដាល់ និងទស្សនិកជន ។ អ្នកទស្សនាមានភាពសប្បាយរីករាយដោយឃើញចលនាស្រ្តី អ្នកដាល់អំបុក មានរូបរាងស្អាតបាត់ប្រដាប់់ដោយសំលៀកបំពាក់ សម្រាប់ថ្ងៃបុណ្យធ្វើការវិការលើអង្រែបុកអំបុកយ៉ាងស្រទន់មិនយូរប៉ុន្មានស្នូរគងលើកទីបី បានបន្លឺឡើង ( មូងៗ.... ) ជាសញ្ញាប្រាប់ឲ្យអ្នកដាល់អំបុក កាយអំបុកដាក់កញ្ចើ ។ រួចសំឡេងគងក៏បានបន្លឺឡើងសញ្ញាឲ្យចាក់ស្រុវចូលក្នុងអំបែង ដើម្បីលីងជាបន្តទៀត ។ សកម្មភាពនេះបានប្រព្រឹត្តទៅដដែលៗទាល់តែអស់ស្រូវពី តៅទើបត្រូវបញ្ចប់ការដាល់អំបុកជាសមូហភាពនេះ ។​អ្នកផងទាំងពួងធ្លាប់ បានដឹងហើយថា ពិធីងកអំបុកត្រួវប្រព្រឹត្តធ្វើនៅពេលខ្សែត្រង់ គឺពេលដែលព្រះច័ន្ធនៅចំពីលើក្បាលនៅពេលដាល់អំបុកចប់ហើយ  គេចាត់ចែងអុំអំបុក ជាបន្ទាន់ដោយគេបានត្រៀមចង្អេរ ៣ឬ ៤ ក្នុងក្រុមនីមួយៗសម្រាប់អំអំបុកឲ្យបានឆាប់ទាន់ពេលវេលា ដែលលោកអាចារ្យបានគ្រោងទុកក្នុងកម្មវិធី ។

          សូមជ្រាបថាការអុំអំបុកនេះ មិនមែនធ្វើតាមស្នូរគងដូច ពេលមុនៗទៀតឡើយ គឺគេអុំដោយសេរីធ្វើយ៉ាងណាឲ្យក្រុម ខ្លួនផលិតអំបុកបានគុណភាពល្អ ។

 ៦. អំបុកដែលអុំបានត្រូវបានលោកអាចារ្យចាត់ចែងចាពីរផ្នែកគឺ៖

• មួយផ្នែក សម្រាប់ទុកប្រគេនព្រះសង្ឃនៅពេលព្រឹក
• មួយផ្នែកទៀត សម្រាប់បម្រើដល់ការអកអំបុក ។

  ៧.ពិធីមហាអំបុកនេះ ទោះបីជាមិនបានអំបុក ដែលមានគុណភាពល្អ១០០% ក៏វាជាល្បែងកំសាន្តមួយជាទស្សនីយភាពមួយដែលធ្វើចលនារួមគ្នា ស្រុះស្រួលធ្វើឲ្យបរិយាកាសរីករាយតាំងពីក្បាលព្រលប់រហូតដល់ខែត្រង់ ។នេះជាឱកាសមួយ ដែលក្រមុំកំលោះស្រុកស្រែ មាន​ឱកាសបានបង្ហាញរូបរាង បានបង្ហាញកាយវិការបានបង្ហាញពីភាពប៉ិនប្រសព្វរបស់ខ្លួនចំពោះកំលោះៗស្រុកស្រែដែរ​ ។ ម្យ៉ាងកំលោះៗមានឱកាសក្នុងការជ្រើសរើសភរិយា ក្នុងពេលនោះជាមួយនារីដែលមានភាពទន់ភ្លន់ រវៀសរវៃប៉ិនប្រសព្វក្នុងការងារ ចូលចុះក្នុងចំណោម ។ 

          ដូច្នេះជាមួយនិងពិធីដែលធ្វើតាមសំណែងចាស់បុរាណ តជាប្រពៃណីនេះក៏ជា​ឱកាសមួយ បង្កលក្ខណៈឲ្យយុវជនយុវជននារីខ្មែរនៅជនបទ មានឱកាសនឹងជួបប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាស្វែង យល់ចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក បន្ទាប់ពីបានបញ្ចប់ការងារ ធ្វើស្រែចំការអស់មួយរដូវរួចមក ។