វិញ្ញាសាផែនដី សម្រាប់ត្រៀមប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ (វិញ្ញាសាទី២៨)

សំណួរ

១. ហេតុអ្វីបានជាខ្យល់មិនបក់ត្រង់ ពីមណ្ឌលសម្ពាធខ្លាំងទៅមណ្ឌលសម្ពាធខ្យល់ ?

២. តើវដ្តទឹកមានប៉ុន្មានដំណាក់កាល ? អ្វីខ្លះ ?

៣. តើតារានិងភពខុសគ្នាដូចម្តេចខ្លះ ?

៤. តើឧតុភូតវិទូប្រមូលទិន្នន័យធាតុអាកាសតាមវិធីអ្វីខ្លះ ? ប្រមូលដើម្បីអ្វី ?

៥. ហេតុអ្វីមានរដូវប្លែកៗលើផែនដី ?  

ចម្លើយ

១. បានជាខ្យល់មិនបក់ត្រង់ពីមណ្ឌលមានសម្ពាធខ្លាំងមកមណ្ឌលមានសម្ពាធខ្សោយ ពីព្រោះខ្យល់តែងតែទៅរេទៅតាមកម្លាំង ផែនដីវិល ។

២. វដ្តទឹកមានបីដំណាក់កាល គឺ ៖​

• រំហួត
• កំណក
• កំណកអាកាស ។

៣. តារានិងភពខុសគ្នាត្រង់ ៖

• តារាភាគច្រើនបញ្ចេញពន្លឺដោយខ្លួនឯង គឺជាតារាដែលស្ថិតននៅក្រៅប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ
• ភព ស្ថិតនៅក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ហើយដែលទទួលពន្លឺពីព្រះអាទិត្យ យើងអាចមើលឃើញពួកវាដូចជាតារាដែលបញ្ចេញពន្លឺដោយខ្លួនឯង ។

៤. អ្នកឧតុភូតវិទូប្រមូលទិន្នន័យធាតុអាកាសតាមរយៈ

• ការបង្ហោះបាល់ឡុងដែលមានផ្ទុក ឧបករណ៍ដើម្បីកត់ត្រាពីសីតុណ្ហភាព សំណើមនិងសម្ពាធអាកាស ។
• ទីតាំងស្ថានីលើដីបានរួមចំណែកយ៉ាងនសំខាន់ក្នុង ការប្រមូលនិងកត់ត្រាទិន្នន័យធាតុអាកាស ។​
• អ្នកបើកយន្តហោះ​រួមចំណែកក្នុងការរាយការណ៍ពីលក្ខណៈខ្យល់នៅរយៈកម្ពស់ខ្ពស់ ។
• ការបង្ហោះតារារណប និងប្រើប្រព័ន្ធរ៉ាដា ក្នុងការប្រមូលព័ត៌មានសំខាន់ៗពីធាតុអាកាស ។

៥. ផែនដីវិលជុំវិលខ្លួនឯងផង និងវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យផង តាមរបត់គន្លង រាងអេលីប ។ ដំណើរមួយជុំ (រឺរង្វិលជុំ) ព្រះអាទិត្យមានរយៈពេល ៣៦៥ថ្ងៃ និង៦ម៉ោង ដែលហៅថាឆ្នាំត្រូពិច រឺឆ្នាំសុរិយគតិ ។ ដោយសារអ័ក្សទ្រេតរបស់ផែនដី និងរង្វាលជុំនេះធ្វើអោយផែនដីទទួលពន្លឺព្រះអាទិត្យមិនស្មើគ្នាទេ ។ផលចេញពីរង្វាលជុំវិញព្រះអាទិត្យគឺលើលែងពេលសមរាត្រី ចំនួន២ ថ្ងៃនៅតំបន់អេក្វាទ័រចេញ ក្រៅពីនេះ រយៈពេលថ្ងៃ និងពេលយបមិនស្មើគ្នាទេ ។ ពីថ្ងៃទី២១ មីនា ទៅ ដល់ថ្ងៃ២៣ កញ្ញារយៈពេលថ្ងៃវែងជាង រយៈពេលយប់នៅអឌ្ឍគោលខាងជើង ។ តែពីថ្ងៃ២៣ កញ្ញា ទៅ ដល់ថ្ងៃ២១ មីនាដំណើរខាងលើនេះមានលក្ខណផ្ទុយគ្នាវិញនៅអឌ្ឍគោលខាងត្បូង ។ ថ្ងៃ ២១ មីនាជាសមរាត្រី វាផ្តើមអោយមាននិទាយរដូវ នៅអឌ្ឍគោលខាងជើង និង សរទរដូវ នៅអឌ្ឍគោលខាងត្បូង នៅអំឡុងពេលនេះរយៈពេលថ្ងៃវែងជាងពេលយប់រហូតដល់ថ្ងៃ២២ មិថុនា ស៊ុលស្ទីសររដូវក្តៅ (វស្សានរដូវ) នៅពេលនោះពេលថ្ងៃខ្លីជាងពេលយប់ ។ រយៈពេល៩៣ ថ្ងៃរដូវក្តៅ មាននៅអឌ្ឍគោលខាងជើង និងសិសិរដូវមាននៅអឌ្ឍគោលខាងត្បូង រហូតដល់ថ្ងៃ២៣ កញ្ញា កើតមានសមរាត្រីលើកទី២ និងនិទាយរដូវមាននៅអឌ្ឍគោលខាងត្បូង ។ ចាប់ពីថ្ងៃ ២២ ធ្នូ សមរាត្រីលើកទី២ ពេលថ្ងៃមានរយៈពេលវែង សិសិររដូវ មាននៅអឌ្ឍគោលជើង វស្សានរដូវនៅអឌ្ឍគោលខាងត្បូងពេលយប់មានរយៈពេលខ្ចីរហូតដល់ថ្ងៃ២១ មីនាដែលជាសមរាត្រីថ្មី ។

វិញ្ញាសាទី២៩