សំណួរ-ចម្លើយ ចំណេះដឹងរដ្ឋបាល វិស័យការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ (ភាគ១២)

សំណួរ

៥៦- តើច្បាប់ស្តីពីរបបសន្តិសុខសង្គមសម្រាប់ជនទាំងឡាយ ដែលស្ថិតនៅក្រោមបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់ស្តីពីការងារត្រូវបានចូលជាធរមាននៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា ? អនុក្រឹត្យស្តីពីការបង្កើតបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គមចូលជាធរមាននៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា ? បេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គមជាអង្គភាពដូចម្តេច ?

៥៧- តើច្បាប់ស្តីពីរបបសន្តិសុខសង្គមសម្រាប់ជនទាំងឡាយ​ ដែលស្ថិតនៅក្រោមបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់ស្តីពីការងារមានសារៈសំខាន់ដូចម្តេចខ្លះសម្រាប់កម្មករនិយោជិត ?

៥៨- តើតាវកាលិកសំខាន់ៗមានប៉ុន្មានយោងតាមអនុសញ្ញាអន្តរជាតិលេខ ១០២ ស្តីពីរបបសន្តិសុខសង្គមរបស់អង្គការអន្តរជាតិខាងការងារ (ILO) ចូររៀបរាប់ពីតាវកាលិកនីមួយៗ ។

៥៩- យោងតាមច្បាប់ស្តីពីរបបសន្តិសុខសង្គមសម្រាប់ជនទាំងឡាយ ដែលស្ថិតនៅក្រោមបទបញ្ញត្តិនៃច្បាប់ស្តីពីការងារ តើតាវកាលិកហានិភ័យការងារមានអ្វីខ្លះ ?

៦០- ដូចម្តេចដែលហៅថា ហានិភ័យការងារ (គ្រោះថ្នាក់ការងារ) ?

ចម្លើយ

៥៦- ច្បាប់ស្តីពីរបបសន្តិសុខសង្គមសម្រាប់ជនទាំងឡាយ ដែលស្ថិតនៅក្រោមបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់ស្តីពីការងារត្រូវបានចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០២ ។ ហើយអនុក្រឹត្យស្តីពីការបង្កើតបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គមចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី០២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៧ ។ បេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គម គឺជានីតិបុគ្គលសាធារណៈ ដែលមានស្វ័យភាពផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ហើយត្រូវស្ថិតនៅក្រោមអនុភាព នៃអនុក្រឹត្យលេខ ១៦ អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទី០២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៧ និងត្រូវគោរពតាមបទប្បញ្ញត្តិ នៃច្បាប់ស្តីពីរបបសន្តិសុខសង្គម សម្រាប់ជនទាំងឡាយដែលស្ថិតនៅក្រោមបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់ស្តីពីការងារ ។

               ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលមានតួនាទីចេញសេចក្តីសម្រេចនានាតាមគោលការណ៍ ដែលបានកំណត់ក្នុងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តនានា និងអ្នករៀបចំគោលនយោបាយ លិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តតាមឋានានុក្រមស្របតាមច្បាប់ ដើម្បីស្នើសុំ សេចក្តីសម្រេចពីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ដែលជាអាណាព្យាបាលបច្ចេកទេស ឬនឹងរដ្ឋមន្ត្រី/ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ដែលជាអាណាព្យាបាលហិរញ្ញវត្ថុ ឬអន្តរក្រសួង ឬនាយករដ្ឋមនី្រ្ត/បេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គមជាអ្នកអនុវត្ត ។

៥៧- ច្បាប់ស្តីពីរបបសន្តិសុខសង្គម គឺជាយន្តការដែលមានសារៈសំខាន់បំផុតហើយត្រូវបានរៀបចំ គ្រប់គ្រង និង ចាត់ចែងឡើងដោយរដ្ឋ ដើម្បីធានានូវសន្តិសុខប្រាក់ចំណូល នៅពេលជួបហានិភ័យសង្គមនានា ដោយទទួលបាន តាវកាលិកជរាភាព តាវកាលិកទុព្វលភាព តាវកាលិកមរណៈភាព តាវកាលិកហានិភ័យការងារ តាវកាលិកថែទាំព្យាបាលវេជ្ជសាស្ត្រ តាវកាលិកជំងឺ តាវកាលិកគ្មានការងារធ្វើ និងតាវកាលិកគ្រួសារ ។

              របបនេះផ្តោតសំខាន់ទៅលើរបបសន្តិសុខសង្គម ៥ ផ្នែកសំខាន់ៗ មានជាអាទិ៍ ៖

              ១- ផ្នែកប្រាក់សោធនេះ៖ នៅពេលដែលពួកគេចាស់ជរា ឬធ្លាក់ក្នុងទុព្វលភាព ឬមរណៈភាពរបស់មេគ្រួសារ ដែល ត្រូវទទួលបានប្រាក់សោធនជរាភាព ឬប្រាក់សោធនទុព្វលភាព ឬសោធនចំពោះអ្នកនៅក្នុងបុន្ទកមានបី្តឬប្រពន្ធ និងកូននៅក្នុងបន្ទុកដែលមិនទាន់មានលទ្ធភាពរកប្រាក់ចំណូល ។

              ២- ធានារ៉ាប់រងហានិភ័យការងារ ៖ នៅពេលដែលពួកគេមានគ្រោះថ្នាក់នៅកន្លែងធ្វើការ ឬពេលធ្វើដំណើរពីលំនៅស្ថានឆ្ពោះទៅកន្លែងធ្វើការ ឬវិលមកវិញ ដោយគ្មានវាងជាប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ឬមានជំងឺវិជ្ជាជីវៈ ពួកគេត្រូវ ទទួលបានតាវកាលិកដែលកើតឡើងដោយគ្រោះថ្នាក់ការងារ ឬជំងឺវិជ្ជាជីវៈដែលទាក់ទងនឹងការងារនោះ ។

              ៣- របបថែទាំសុខភាព ៖ នៅពេលដែលពួកគេមានជំងឺ ឬគ្រោះថ្នាក់ជាយថាហេតុ ពួកគេត្រូវទទួលបានការព្យាបាល និងថែទាំវេជ្ជសាស្ត្រ ប្រាក់បំណាច់ប្រចាំថ្ងៃក្នុងឱកាសមានជំងឺ ឬគ្រោះថ្នាក់ជាយថាហេតុ និងទទួលបាន ប្រាក់បំណាច់ប្រចាំថ្ងៃក្នុងឱកាសសម្រាកមាតុភាព ព្រមទាំងទទួលបានការអប់រំនិងការបង្ការសុខភាព

              ៤- របបនិកម្មវេលា ៖ ត្រូវទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីរបបនេះនៅពេល ដែលពួកគេពុំមានការងារធ្វើដោយ ទទួលបានប្រាក់ឧបត្ថមក្នុងឱកាសគ្មានការងារ បណ្តុះបណ្តាលមុខជំនាញថ្មី ឬជួយស្វែងរកការងារធ្វើ ។

              ៥- របបគ្រួសារ ៖ របបនេះច្រើនតែអនុវត្តនៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើន ហើយររដ្ឋលើកទឹកចិត្តជួយផ្គត់ផ្គង់ដល់គ្រួសារណាដែលមានបន្ទុកកូនច្រើន ។ ការលើកទឹកចិត្តនេះ ច្រើនតែអនុវត្តនៅលើប្រទេសជឿនលឿនដែលពុំចង់បានកូនច្រើន ក្នុងគោលបំណងធានានូវស្ថេរភាព និងស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចសង្គមតាមរយៈកំណើនប្រជាជនស្រប តាមសូចនាករប្រជាសាស្ត្រ ។

៥៨- របបសន្តិសុខសង្គមមានតាវកាលិក ៩ សំខាន់ៗគឺ ៖

• តាវកាលិកជរាភាព
• តាវកាលិកទុព្វលភាព
• តាវកាលិកមរណៈភាព
• តាវកាលិកហានិភ័យការងារ
• តាវកាលិកព្យាបាល និងថែទាំវេជ្ជសាស្ត្រ
• តាវកាលិកជំងឺ
• តាវកាលិកមាតុភាព
• តាវកាលិកនិកម្មវេលា និង
• តាវកាលិកគ្រួសារ ។

តាវកាលិករបបសន្តិសុខសង្គមនីមួយៗមានដូចតទៅ ៖

              ១- តាវកាលិកជរាភាព ៖ ផ្តល់ជូនចំពោះអ្នកដែលបានបំពេញលក្ខខណ្ឌដើម្បីទទួលបានប្រាក់សោធនជរាភាព ឬបានបំពេញលក្ខដើម្បីទទួលបានប្រាក់សោធនកាលាទិករណ៍ដោយសារការចុះខ្សោយខាងស្មារតី ឬកម្លាំងកាយ ។

              ២- តាវកាលិកទុព្វលភាព ៖ ផ្តល់ជូនចំពោះអ្នកដែលបានបំពេញលក្ខខណ្ឌ ដើម្បីទទួលបានប្រាក់សោធនទុព្វលភាពនៅពេលដែលធ្លាក់ក្នុងទុព្វលភាពដោយសារការចុះខ្សោយខាងស្មារតី និងកម្លាំងកាយ ។

              ៣- តាវកាលិកមរណៈភាព ៖ ផ្តល់ជូនចំពោះអ្នកនៅក្នុងបន្ទុកមានប្រពន្ធឬប្តី និងកូនតាមលក្ខខណ្ឌដូចខាង ក្រោម ៖

              - នៅពេលសាមីជនទទួលមរណៈភាពហើយនៅក្នុងកាលបរិច្ឆេទនៃមរណៈភាពនោះគាត់បានបំពេញលក្ខ ខណ្ឌ ដើម្បីទទួលបានសោធនជរាភាព ឬសោធនកាលាទិករណ៍ ឬសោធនទុព្វលភាព ។

              - នៅពេលដែលសាមីជនកំពុងទទួលប្រាក់សោធនជរាភាព ឬសោធនកាលាទិករណ៍ ឬសោធនទុព្វលភាព ហើយគាត់ទទួលមរណៈភាព ។

              ៤-​ តាវកាលិកហានិភ័យការងារ ៖ ផ្តល់ជូនចំពោះអ្នកមានគ្រោះថ្នាក់ការងារគឺគ្រោះថ្នាក់នៅកន្លែងធ្វើការ គ្រោះថ្នាក់ពេលធ្វើដំណើរពីលំនៅស្ថាន និងត្រលប់មកវិញដោយគ្មានវាងជាប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន និងជំងឺវិជ្ជាជីវៈ ។

              ៥- តាវកាលិកការព្យាបាលថែទាំវេជ្ជសាស្ត្រ ៖ ផ្តល់ជូនចំពោះការព្យាបាល និងថែទាំវេជ្ជសាស្ត្រ ។

              ៦- តាវកាលិកជំងឺ ៖ ផ្តល់ជូនសាមីជននូវប្រាក់បំណាច់ប្រចាំថ្ងៃក្នុងឱកាសមានជំងឺ ឬជួបឧបទ្ទវហេតុជាយថាភាព ។

              ៧- តាវកាលិកមាតុភាព ៖ ផ្តល់ជូនសាមីជននូវប្រាក់បំណាច់ប្រចាំថ្ងៃ ក្នុងឱកាសសម្រាកលំហែមាតុភាព ។

              ៨- តាវកាលិកនិកម្មវេលា ៖ គឺជាតាវកាលិកផ្តល់ជូនក្នុងឱកាសគ្មានការងារ មានដូចជា ប្រាក់ឧបត្ថមពេល គ្មានការងារ ការបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈឡើងវិញ និងការជួយស្វែងរកការងារធ្វើ ។

              ៩- តាវកាលិកគ្រួសារ ៖ គឺជាការឧបត្ថមសម្រាប់ការលើកទឹកចិត្តដល់គ្រួសារ ដែលមានកូនច្រើន ក្នុងគោល បំណងធានាបាននូវស្ថេរភាពនៃកត្តាប្រជាសាស្ត្រ និងស្ថេរភាពចំណូលគ្រួសារ េះ។

៥៩- យោងតាមច្បាប់ស្តីពីរបបសន្តិសុខសង្គមសម្រាប់ជនទាំងឡាយ ដែលស្ថិតនៅក្រោមបទបញ្ញត្តិនៃច្បាប់ស្តីពី ការងារ តាវកាលិកហានិភ័យការងារមាន ៖

• ការថែទាំ និងព្យាបាលមុខរបួស ដែលបណ្តាលមកពីគ្រោះថ្នាក់ការងារ ឬគ្រោះថ្នាក់ពេលធ្វើដំណើរ ឬជំងឺវិជ្ជាជីវៈ ទោះបីជាគ្រោះថ្នាក់នោះបណ្តាលឱ្យមានការអាក់ខានធ្វើការក្តី ឬគ្មានក្តី ។
• ការផ្តល់ប្រាក់បំណាច់ប្រចាំថ្ងៃសម្រាប់គ្រោះថ្នាក់ការងារ ឬគ្រោះថ្នាក់ក្នុងការធ្វើដំណើរ ឬជំងឺវិជ្ជាជី​វៈដែល បណ្តាលឱ្យបាត់បង់សមត្ថភាពការងារជាបណ្តោះអាសន្ន ។
• ការផ្តល់ធនលាភ (ប្រាក់សោធនបាត់បង់សមត្ថភាពការងារផ្តល់ជូនអស់មួយជីវិត) ឬប្រាក់វិភាជន៍ (ប្រាក់បើកផ្ដាច់តែម្តងគត់) សម្រាប់ការបាត់បង់សមត្ថភាពការងារ ចំពោះគ្រោះថ្នាក់ការងារគ្រោះថ្នាក់ការងារ ឬគ្រោះថ្នាក់ក្នុងពេលធ្វើដំណើរ ឬជំងឺវិជ្ជាជីវៈ ដែលបណ្តាលឱ្យបាត់បង់សមត្ថភាពការងារជាអចិន្ត្រៃយ៍ ។
• ការផ្តល់ប្រាក់វិភាជន៍ជាសោហ៊ុយសម្រាប់បូជាសព និងធនលាភចំពោះឧត្តរជីវីនៃជនរងគ្រោះ ។
• ការសម្របសម្រួលមុខងារ ការអប់រំវិជ្ជាជីវៈឡើងវិញ ការចាត់ថ្នាក់ការងារឡើងវិញតាមលក្ខខណ្ឌដែលបានកំណត់​ ។
• ការដឹកជញ្ជូនជនរងគ្រោះពីកន្លែងគ្រោះថ្នាក់ទៅកាន់កន្លែងព្យាបាល ឬលំនៅស្ថាន ។

៦០- ត្រូវចាត់ទុកជាគ្រោះថ្នាក់ការងារ គឺគ្រោះថ្នាក់ដែលធ្លាក់លើរូបកាយកម្មករនិយោជិតដោយធ្វើការ ឬពេលធ្វើការ ទោះដោយហេតុយ៉ាងណាក៏ដោយ ហើយទោះមានកំហុសពីកម្មករនិយោជិត ឬគ្មានក៏ដោយ ។ ម្យ៉ាងវិញទៀង ត្រូវចាត់ ទុកជាគ្រោះថ្នាក់ការងារដែរ ចំពោះគ្រោះថ្នាក់ណាដែលធ្លាក់លើរូបកាយកម្មករនិយោជិតក្នុងពេលដែលសាមីខ្លួនធ្វើដំណើរពីលំនៅស្ថានខ្លួនត្រង់ឆ្ពោះទៅកន្លែងធ្វើការ ឬវិលមកវិញដោយគ្មានឈប់ ឬដោយគ្មានវាងទៅផ្លូវផ្សេងជាប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ឬក្រៅពីការងារដែលគេតម្រូវឱ្យ ទៅ។ ម្យ៉ាងទៀតជំងឺទាំងឡាយណា ដែលកើតឡើងទាក់ទងទៅនឹងការងារ (ជំងឺវិជ្ជាជីវៈ) ក៏ត្រូវចាត់ទុកជាហានិភ័យការងារដែរមានជាអាទិ៍មុខរបរដែលប៉ះពាល់ជាតិពុល ឬមានទំនាក់ទំនងទៅនឹងការងារ ។

តភាគ