វិញ្ញាសាផែនដី ប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ចំណេះទូទៅ និងបំពេញវិជ្ជា ( វិញ្ញាសាទី៥០)

សំនួរ

១. តើតារាទាំងអស់ផ្សំឡើងពិសមាសធាតុផ្សំអ្វីខ្លះ ?

២. តើស្ពិចទស្សន៍ជាអ្វី ?

៣.​ដូចម្តេចដែលហៅថា « ស៊ុនពែណូវ៉ា « ?
៤. តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលកំណត់ជីវិតតារានឹង ?

៥. តើតារាក្រិសពណ៌សគឺជាអ្វី ? តើវាខុសពីតារាណឺត្រុងដូចម្តេច ?

ចម្លើយ

១. តារាទាំងអស់ផ្សំឡើងពីសមាសធាតុផ្សំដូចជា អ៊ិដ្រូសែន ៧៣% អេល្យូម ២៥% និងធាតុផ្សេងទៀត ២% ។

២. ស្ពិចទស្សន៍គឺជា ឧបករណ៍បំបែកពន្លឺទៅជាពណ៌ និងបង្កើតរូបភាពជាស្ពិចពណ៌ ( Spectrum ) ។

៣. ស៊ុបពែណូវ៉ាគឺជា បន្ទុះដែលកើតឡើងនៅពេលតារាម៉ាស់ធំវិវត្តន៍ទៅជាតារាស្តេចយក្សយ៉ាងលឿន ហើយផ្ទុះនៅពេលពួកវាអស់ឥន្ធនៈដោយបញ្ចេញនូវពន្លឺខ្លាំងជាងសព្វដងរាប់កោដិដងក្នុងរយៈពេលខ្លី ។

៤. កត្តាដែលកំណត់ជីវីតតារានឹងគឺម៉ាស់របស់តារានឹងខ្លួនវាតែម្តង ។​កាលណាតារាមានម៉ាស់កាន់តែធំ វាមានអាយុកាន់តែខ្លី មានន័យថាតារាតូចមានអាយុវែងជាងតារាមធ្យម តារាមធ្យមមានអាយុវែងជាងតារាធំ ហើយតារាធំមានអាយុវែងជាងតារាស្តេចយក្ស ។

៥. តារាក្រិសពណ៌សគឺជា តារាដែលមានស្នូលពណ៌ស ខៀវដែលកើតពីពពកឧស្ម័ននៅពេលដែលតារាម៉ាស់តូច​ និងតារាម៉ាស់មធ្យមប្រើឥន្ធនៈអស់ហើយផ្ទុះ ។ តារាក្រិចពណ៌សខុសពីតារាណឺត្រុងដូចម្តេចតទៅ ៖

តារាក្រិសពណ៌ស

• តារាក្រិសពណ៌សមានទំហំប៉ុនផែនដី ប៉ុន្តែវាមានម៉ាស់ច្រើនដូចព្រះអាទិត្យ
• រូបធាតុនៃតារាក្រិសពណ៌ស​មួយស្លាបព្រា មានម៉ាស់ស្មើនឹង រថយន្តដឹកទំនិញធំមួយ
• តារាទាំងនោះពុំមានឥន្ធនៈទេ ប៉ុន្តែវាឆេះព្រឿងៗដោយសារថាមពលដែលនៅសេសសល់។

តារាណឺត្រុង

• មានម៉ាស់តូច និងហាប់ណែន
• មានម៉ាស់ច្រើនជាងព្រះអាទិត្យបីដង ប៉ុន្តែវាមានអង្កត់ផ្ចិតត្រឹមតែ 25 km ប៉ុណ្ណោះ ។