វិញ្ញាសាវប្បធម៌ទូទៅត្រៀមប្រឡងសិស្សពូកែប្រចាំរាជធានី-ខេត្ដ (វិញ្ញាសាទី១៩)

សំណួរ

១. ដើម្បីសំរេចនូវសិទ្ធិទទួលការអប់រំ ចំណេះទូទៅមូលដ្ឋាន៩ឆ្នាំ តើសាមគ្គីខ្លួន និងអ្នកពាក់ព័ន្ធ (បុគ្គល រឺស្ថាប័ន) នីមួយៗមានករណីយកិច្ចដូចម្តេចខ្លះ ?

២. ពាក្យថា “អាស៊ាន” មានន័យជាខេមរភាសាដូចម្តេច ? ជាភាសាអង់គ្លេសដូចម្តេច ? ហើយកើតឡើងនៅពេលណា ? ពេលនោះមានសមាជិកប៉ុន្មាន ? តើប្រទេសណាខ្លះ ? បច្ចុប្បន្នមានសមាជិកប៉ុន្មាន ? ប្រទេសផ្សេងទៀតបានចូលជាសមាជិកនៅពេលណា ?

៣. អង្គការសមាគមអាស៊ានមានគោលការណ៍ និងវត្ថុបំណងដូចម្តេច ? ប្រទេសមួយអាចក្លាយជាសមាជិកសមាគមនេះបានដោយវិធីណា ? កម្ពុជាយើងចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ? ដើម្បីអ្វី ?​

៤. តើប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន មានតួនាទី និងភារកិច្ចដូចម្តេចខ្លះ ?

៥. តើ ATF មានន័យដូចម្តេចជាខេមរភាសា ? ​ជាភាសាអង់គ្លេស ?

៦. តើ ATF ធ្លាប់បានប្រារព្ធនៅទីក្រុងភ្នំពេញដែរ ឬទេ ? ប្រើធ្លាប់ តើបានធ្វើនៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា? មានគោលបំណងអ្វីខ្លះ ?

ចម្លើយ

១. ពាក្យថា “អាស៊ាន” មានន័យ ៖

• ជាខេមរភាសា ៖ អាស៊ាន = សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ។
• ជាភាសាអង់គ្លេស ASEAN ៖ Association of south East Asia Nations ។
• អង្គការសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ត្រូវបានបង្កើតឡើងយោងតាមសេចក្តីប្រកាសនៅក្រុងបាងកក ថ្ងៃទី៨ ខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៦៧ ។ នៅពេលនោះប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានមាន ៥គឺ ៖ ថៃ ម៉ាលេស្យា ភីលីពីន ឥណ្ឌូនេស៊ី សិង្ហបុរី ។
• បច្ចុប្បន្ន ប្រទេសដែលជាសមាជិកមាន ១០ ពោលគឺបន្ថែមប្រទេស ៥ ទៀត នៅអាស៊ី ៖
• ប្រទេសព្រុយនេ (៨ មករា ១៩៨៤)
• ប្រទេសវៀតណាម (២៨ កក្កដា ១៩៩៥)
• ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា (២៣ កក្កដា ១៩៩៧)
• ប្រទេសឡាវ (២៣​ កក្កដា ១៩៩៧)
• ប្រទេសកម្ពុជា (៣០ មេសា ១៩៩៩) ។

២. អង្គការសមាគមអាស៊ានមានគោលការណ៍និងវត្ថុបំនងដូចតទៅ ៖

• ជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច វប្បធម៌ ក្នុងតំបន់ដោយឈរលើស្មារតីសមភាព និងសមធម៌ ។
• ជំរុញអោយមានស្ថិរភាព សន្តិសុខ និងសន្តិភាព ក្នុងតំបន់តាមរយៈការគោរពយុត្តិធម៌ និងគោលការណ៍ច្បាប់ដទៃទៀតក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសក្នុងតំបន់ និងក្នុងធម្មនុញ្ញសហប្រជាជាតិ ។
• ជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងជួយគ្នាទៅវិញទៅមកលើការងារជាផលប្រយោជន៍រួមក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌បច្ចេកទេស វិទ្យាសាស្រ្ត និងរដ្ឋបាល ។
• ជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអោយកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពខាងវិស័យកសិកម្ម ឧស្សាហកម្ម ។ ពង្រីកពាណិជ្ជកម្ម រួមមានការសិក្សាអំពីបញ្ហាពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិលើមុខទំនិញប្រើប្រាស់​កំនែលំអលើមធ្យោបាយគមនាគមន៍ដឹកជញ្ជូន និងការលើកកំពស់ជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋ ។
• ជំរុញអោយមានការសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ។
• រក្សាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជិតសិ្នទ្ធ និងមានផលប្រយោជន៍ជាមួយអង្គការអន្តរជាតិនានា និងអង្គការដែលមានស្រាប់នៅក្នុងតំបន់ ។

ប្រទេសមួយអាចក្លាយជាសមាជិកសមាគមអាស៊ានបានលុះត្រាតែ ៖

ក. គោរពឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ សមភាព បូរណភាពទឹកដីអត្តសញ្ញាណជាតិរបស់គ្នាទៅវិញទៅមក ។

ខ. រដ្ឋនីមួយៗមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការដឹកនាំប្រទេសរបស់ខ្លួន ដោយពុំមានការលូកដៃចូលជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងអំពើវិទ្ធង្សនា និងការបង្ខិតបង្ខំពីប្រទេសដទៃ ។

គ. មិនលូកដៃចូលជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់គ្នាទៅវិញទៅមក ។

ឃ. ដោះស្រាយរាល់ទំនាស់ ឬជំលោះផ្សេងៗដោយសន្តិវិធី ។

ង. ជៀងវាងការគំរាមកំហែង និងការប្រើកំលាំង ។

ច. សហប្រតិបត្តិការជាមួយគ្នាយ៉ាងជិតសិទ្ធិ ។

កម្ពុជាខិតខំយកចិត្តទុកដាក់ចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ដើម្បី ៖

• រឹតចំនងសាមគ្គីភាពជាមួយប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ជាបងប្អូន
• អភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិបានឆាប់រហ័ស

៣. ​ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន មានតួនាទី ៖

• ការបង់ភាគទានជាសមាជិក ក្នុងទឹកប្រាក់ ១ លានដូឡាសហរដ្ឋអាមេរិច
• បង់មូលនិធិវិទ្យាសាស្រ្ត​ ៥ម៉ឺងដូឡា សហរដ្ឋអាមេរិច
• បង់ថ្លៃចំណាយរដ្ឋបាលប្រហែលជិត ៦សែនដូឡា សហរដ្ឋអាមេរិច
• ចូលរួមប្រជុំនានារបស់អាស៊ានប្រហែលជិត ៣០០លើកក្នុង១ឆ្នាំ ។

+ភារកិច្ចចំពោះមុខរបស់អាស៊ាន ៖

• អភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសេរី និងការប្រឹងប្រែងជំរុញល្បឿននៃដំណើរ កំនែទំរង់ និងទំនើបកម្ម សំរាប់លើកស្ទួយវឌ្ឍនភាពសេដ្ឋកិច្ច ។
• ទំនាក់ទំនងល្អរវាងប្រទេសអាស៊ាន​និងមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ដូចជា ជប៉ុន សហរដ្ឋអាមេរិច សហគមអឺរ៉ុប និងអូស្រ្តាលីជាដើម ។

៥. ATF មានន័យជាខេមរភាសា​ ៖ “វេទិកាទេសចរណ៍អាស៊ាន” ។ ជាភាសាអង់គ្លេស ៖ “ASEAN TOURISM FORUM “ ។

៦. ATF ធ្លាក់បានប្រារព្ធនៅទីក្រុងភ្នំពេញនៅថ្ងៃទី២០ ដល់ ២៨ មករា ឆ្នាំ២០០៣ ។ គោលបំណងរបស់ ATF នៅភ្នំពេញគឺ ៖

• ពង្រឹងអត្តសញ្ញា អាស៊ាន
• បង្កើត និងបង្កើនការទទួលភ្ញៀវ ទេសចរណ៍
• ជំរុញការផ្សព្វផ្សាយ និងការហូរចូលនៃភ្ញៀវទេសចរណ៍អាស៊ាន
• ជំរុញ និងសំរបសំរួលដល់ការធ្វើដំណើរក្នុងប្រទេសអាស៊ាន
• ពង្រឹងទំនាក់ទំនង សហប្រតិបត្តិការរវាងក្រុមហ៊ុន ស្ថាប័នសាធារណៈ និងឯកជន នៃបណ្តាប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន
• ជំរុញសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ដើម្បីអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍អាស៊ាន ។