ចូរពន្យល់ពីបាតុភូតខ្យល់ជំនោរទ្វីបនិងខ្យល់ជំនោរសមុទ្រ ។

បាតុភូតខ្យល់ជំនោរទ្វីបនិងខ្យល់ជំនោរសមុទ្រ ៖           

• បាតុភូតខ្យល់ជំនោរទ្វីបៈ ជាដំណើរខ្យល់បកនៅពេលយប់ផ្ទុយពីដំណើរខ្យលបក់នៅពេលយប់ ។ ខ្យល់លើផ្ទៃទ្វីបឆាប់ត្រជាក់ជាខ្យល់នៅលើផ្ទៃទឹក ។ ខ្យល់នៅលើទឹក ក្តៅ រីកមាឌ ស្រាល និងុំស្ទុះឡើង លើខ្យល់ត្រជាក់ដែលប​ក់ពីផ្ទៃទ្វីបផ្លាសទីមកជំនួសវិញ ។ ដំណើរខ្យល់ដែលបក់ចចេញពីផ្ទៃទ្វីបឆ្ពោះទៅកាន់ផ្ទៃទឹកហៅថា ខ្យល់ជំនោរទ្វីប ។
• បា​តុភូតខ្យល់ជំនោរសមុទ្រៈ គឺនៅពេលព្រះអាទិត្យកំដៅផ្ទៃផែនដីនៅពេលថ្ងៃ ផ្ទៃទ្វីបស្រូបយកកំដៅព្រះអាទិត្យលឿនជាងផ្ទៃទឹក ធ្វើឲ្យខ្យល់នៅលើផ្ទៃទ្វីបក្តៅជាងខ្យល់នៅលើផ្ទៃទឹក ។ ខ្យល់ក្តៅរីកមាឌស្រាល និងស្ទុះឡើងលើបង្កើតបានជាតំបន់សម្ពាធខ្សោយ ។ ខ្យល់ត្រជាក់បក់ចេញពីលើផ្ទៃទឹកទៅកាន់ទ្វីប និងផ្លាសទីពីរក្រោមខ្យល់ក្តៅបង្កើតបានជាខ្យល់ជំនោរសមុទ្រ ។ ខ្យល់ជំនោរសមុទ្រឬខ្យល់ជំនោរបឹង ( បឹងមានទំហំដូច​បឹងទន្លេសាប​ ) ជាខ្យល់បក់ប្រចាំទី ដែលបក់ចេញពីមហាសមុទ្រឬបឹង ។