វិញ្ញាសា វប្បធម៌ទូទៅ អរិយាធម៌ខ្មែរគ្រប់ភូមិសិក្សា ( វិញ្ញាសាទី ៦៦ )

សំណួរ​

១. តើគេចែកប្រាសាទខ្មែរជាប៉ុន្មានប្រភេទ ? គឺអ្វីខ្លះ ?

២. តើប្រាសាទភ្នំមានលក្ខណៈពិសេសដូចម្ដេចខ្លះ ?

៣. ចូរនិយាយពីមុខងាររបស់ប្រាសាទបុរាណ ។

៤. ចូររាប់ឈ្មោះប្រាសាទដែលស្ថិតនៅក្នុងរចនាបថអង្គរវត្តឪ្យបានយ៉ាងតិចចំនួន ១០ ។

៥. ចូររាប់ឈ្មោះប្រាសាទដែលស្ថិតនៅក្នុងរចនាបថបាយ័នឪ្យបាន ១០ ។

ចម្លើយ

១. គេចែកប្រាសាទខ្មែរជា៤ ប្រភេទគឺ​ ៖

• ប្រាសាទដែលមានប្រាង្គតែមួយ ដូចជាប្រាសាទភ្នំបាយ៉ង់ ប្រាសាទភ្នំបាសិត ប្រាសាទភ្នំប្រាសាទ ....។
• ប្រាសាទដែលមានប្រាង្គច្រើន សង់នៅលើខឿនតែមួយជាន់ដូចជា ប្រាសាទព្រះគោ ប្រាសាទលលៃជាដើម ។
• ប្រាសាទដែលសង់នៅលើដីរាប គឺគ្មានខឿនទេ សង់ផ្ទាល់លើដីរាបស្មើមានប្រាសាទព្រះខ័ន្ធជាដើម ។
• ប្រាសាទភ្នំ គឺជាប្រាសាទជាដែលសង់ខ្ពស់ដូចជាភ្នំមានខឿនច្រើនជាន់ ។ ប្រាសាទភ្នំមានពីរយ៉ាងគឺ ៖

+ ប្រាសាទភ្នំ គឺជាប្រាសាទដែលសង់នៅលើភ្នំធម្មជាតិ មានដូចជាប្រាសាទបាខែងជាដើម ។

+ ប្រាសាទភ្នំដែលគេសង់លើដីទឹករាបស្មើមានប្រាសាទបាគង ប្រាសាទបក្សី ចាំក្រុង ប្រាសាទប្រែរូប ប្រាសាទអង្គរវត្ត និងប្រាសាទបាយ័ន្ត ....។

២. ប្រាសាទភ្នំមានលក្ខណៈពិសេសដូចជា ៖

• បែរទៅរកទិសទាំងបួន
• មានខឿនច្រើនជាន់
• មានគោបុរៈជាដើម ។

៣. ឧទ្ធិសថ្វាយអាទិទេពៈ ក្នុងសាសនាព្រាណ្មណ៍ដូចជា ៖ ព្រះឥសូរ ព្រះនរាយណ៍ជាដើម ។

• ឧទ្ធិសថ្វាយពោធិសត្វៈ ក្នុងពុទ្ធសាសនា មហាយាន្តដូចជាលោកកេស្វរៈ
• ឧទ្ធិសថ្វាយទេវរាជៈ តម្កល់លិង្គព្រះឥសូរក្នុងប្រាសាទតំណាងព្រះរាជា
• ឪទ្ធិសថ្វាយបុព្វបុរសព្ររាជាៈ មានព្រះមាតាបិតា វិរៈជនស្នេហាជាតិ ។

      ក្រៅពីនេះទៀតប្រាសាទបុរាណមានមុខងារឆ្លុះបញ្ជាំងពីតថភាពនៃសង្គមតាមរយៈសំណង់ផ្សេងៗក្នុងសម័យកាលនីមួយៗ ឬ តាមរយៈរចនាបថប្រាសាទបុរាណខ្មែរ ពោលគឺបានបង្ហាញពីទេពកោសល្យច្នៃប្រឌិតខាងសាងសង់ បញ្ញាញាណ បញ្ហាសង្គម នយោបាយ ជំនឿ សាសនា ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី ជីវភាពរបស់មនុស្សជាដើម ។

៤. រាប់ឈ្មោះប្រាសាទដែលស្ថិតនៅក្នុងរចនាបថងអង្គរវត្តឪ្យបានយ៉ាងតិចចំនួន ១០ ដូចជា ៖

• ប្រាសាទបឹងមាណ
• ប្រាសាទព្រះបាលិល្យេ
• ប្រាសាទចៅសាយទេវតា
• ប្រាសាទពិម៉ាយ
• ប្រាសាទបន្ទាយសំរ៉ែ
• ប្រាសាទព្រះពិធូរ
• ប្រាសាទអង្គរវត្ត
• ប្រាសាទព្រះខ័ន ( កំពង់ស្វាយ)
• ប្រាសាទធម្មនន្ទ
• ប្រាសាទវត្តអធ្វា  ។

៥. រាប់ឈ្មោះប្រាសាទដែលស្ថិតនោក្នុងរចនាបថបាយ័នឪ្យបាន ១០ គឺ ៖

• ប្រាសាទតាព្រហ្ម
• ប្រាសាទបន្ទាយក្ដី
• ប្រាសាទព្រះខ័ន
• ប្រាសាទនាគព័ន្ធ
• កំពែង និងខ្លោងទ្វារទាំង ៥ នៃអង្គរធំ
• ប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ
• ប្រាសាទតាព្រហ្ម ( ទន្លេបាទី តាកែវ )
• ប្រាសាទវត្តនគរ ( កំពង់ចាម )
• ប្រាសាទព្រះណន
• ប្រាសាទបាយ័ន ។