វិញ្ញាសា វប្បធម៌ទូទៅ ប្រឡងជ្រើសរើសសិស្សពូកែ ផ្នែកអក្សសិល្ប៍ គណិតវិទ្យា និងរូបវិទ្យា ថ្នាក់ទី ៩ (ប្រឡង ២៤.១.២០០៩)

វិញ្ញាសាទី១១៖ វប្បធម៌ទូទៅ

ប្រឡងជ្រើសរើសសិស្សពូកែ

ផ្នែកអក្សសិល្ប៍ គណិតវិទ្យា និងរូបវិទ្យា ថ្នាក់ទី ៩

(ប្រឡង ២៤.១.២០០៩)

១.នៅក្នុងលទ្ធិពុទ្ធសាសនា “រតនត្រៃ” ឬ “កែវទាំងបី” ចូរបកស្រាយពីទំនាក់ទំនងរវាងកែវទាំងបី។

២.ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌប្រារព្ធឡើងដើម្បីគោលបំណងអ្វី?

៣.តើ អ.ស.ប មានឈ្មោះពេញដូចម្តេចខ្លះ? ហើយស្ថាប័ននេះមានតួនាទីសំខាន់អ្វីខ្លះ

• តើផ្នែកណានៃ អ.ស.ប ដែលបានសំរេចបញ្ជូលប្រាសាទព្រះវិហារជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក?
• តើការដាក់បញ្ជូលប្រាសាទព្រះវិហារជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោកធ្វើឲ្យខ្មែរទទួលបានផលប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ?

៤.តើបុណ្យវិសាខបូជាគេប្រារព្ធនៅថ្ងៃណា? ហេតុអ្វីបានជារាជរដ្ធាភិបាលសំរេចយកថ្ងៃវិសាខបូជាជាថ្ងៃបុណ្យជាតិ?

៥.អ្នកស្រលាញ់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហើយកំពុងរស់នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ។ តើអ្នកមានកាតព្វកិច្ចត្រូវធ្វើដូចម្តេចខ្លះ?

៦.តើមគ្គុទេសក៏ខ្មែររូបណា ដែលបានដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅតុលាការអន្តរជាតិ ដើម្បីទាមទារប្រាសាទព្រះវិហារពីការរំលោភបំពានពីថៃ? ហើយតុលាការក្រុងឡាអេបញ្ជាឲ្យថៃប្រគល់មកខ្មែរវិញនៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា?

ចម្លើយ

១.នៅក្នុងលទ្ធិពុទ្ធសាសនា “រតនត្រៃ ឬ “កែវទាំងបី” មាន៖ ព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃ។

ទំនាក់ទំនងរវារកែវទាំងបី៖

• ព្រះពុទ្ធជាបរមគ្រូ ព្រះធម៌ជាពាក្យប្រៀនប្រដៅ និងព្រះសង្ឃជាអ្នករក្សាធម៌
• បើគ្មានព្រះពុទ្ធ ក៏គ្មានព្រះធម៌
• បើគ្មានព្រះសង្ឃ ព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ ក៏ត្រូវសាបសូន្យដែរ
• ហេតុនេះពុទ្ធសាសនិកជន បានតំកល់ព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ និងព្រះសង្ឃ ជាកែវទាំងបីដែលជាទីពឹងនិងជាទីពុំនាក់។

២.ជារៀងរាល់ឆ្នាំពិធិបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌប្រារព្ធឡើងដើម្បីរំលឹកវិញ្ញាណក័្ខន្ធ និងឧទ្ទិសផលបុណ្យដល់ជីដូនជីតា ម្តាយឪពុក មីងមា ដែលបានស្លាប់ទៅឲ្យកើតនៅឋានដ៏សមគួ។

៣.អ.ស.ប មានឈ្មោះពេញថា អង្គការសហប្រជាជាតិ។ ស្ថាប័ននេះមានតួនាទី៖

• ស្វែងរក និងថែរក្សាខ្ជាប់ខ្ជួន នូវសន្តិភាពពិភពលោក
• ពង្រីកទំនាក់ទំនងជាតិនានា
• រួមកម្លាំងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ
• រៀបចំស្ថាប័នឯកទេសសំរាប់សហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិដែលបានសំរេចដូចបំណង

ផ្នែកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិដែលបានសំរេចបញ្ជូលប្រាសាទព្រះវិហារជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោកគឺ អង្គការ យូណេស្កូ

ការដាក់បញ្ជូលប្រាសាទព្រះវិហារជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោកមានផលប្រយោជន៍ដូចជា៖

• អង្គរការសហប្រជាជាតិជួយការពារ និងជួសជុលឡើងវិញ
• អាចធ្វើឲ្យទេសចរណ៍ចាប់អារម្មណ៍ទទួលស្គាល់ស្នាដៃបុព្វបុរសខ្មែរដែលបានបន្សល់ទុកឲ្យ
• លើកតំកើនកេរ្តិ៍ឈ្មោះប្រទេសខ្មែរឲ្យកាន់តែល្បីល្បាញ
• លើកស្ទួយស្ថាបត្យាកម្មដែលជាស្នាដៃឯករបស់ខ្មែរ ក្នុងចំណោមស្ថាបត្យកម្មពិភពលោក
• ផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ អរិយធម៌ខ្មែរឲ្យល្បីរន្ធឺ
• បង្កើតការងារដល់ប្រជាពលរដ្ធដើម្បីបំពេញតម្រូវការរបស់ភ្ញៀវទេសចរទាំងនោះ
• បង្កើនចំណូលរដ្ធតាមរយៈទេសចរដែលជាឧស្សាហកម្មគ្មានផ្សែង។

៤.បុណ្យវិសាខបូជាតែងតែប្រារព្ធធ្វើនៅថ្ងៃទី ៥កើត ពេញបូរណ៌មី ខែពិសាខ។

បានជារាជរដ្ធាភិបាលកម្ពុជាសំរេចយកថ្ងៃបុណ្យវិសាខបូជាជាថ្ងៃបុណ្យជាតិ ព្រោះប្រជាពលរដ្ធកម្ពុជាប្រមាណ ៩០%​ជាអ្នកកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា ហើយព្រះពុទ្ធសាសនាជាសាសនារបស់រដ្ធ (មាត្រា៤៣នៃរដ្ធធម្មនុញ្ញ)

៥.អ្នកស្រលាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហើយកំពុងរស់នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ។ អ្នកទាំងនោះមានកាតព្វកិច្ចដូចតទៅ៖

• គោរពច្បាប់សង្គម
• គោរពសិទ្ធិមនុស្ស
• បង់ពន្ធជូនរដ្ធ
• ចូលរួមក្នុងការកសាងជាតិ
• ចូលរួមការពារជាតិ

៦.អគ្គមគ្គុទេសដែលបានដាក់ពាក្យបណ្តឹងទោតុលាការអន្តរជាតិ ដើម្បីទាមទារប្រាសាទព្រះវិហារពីការរំលោភបំពាន គឺព្រះបាទនរោត្តមសីហនុវរ្ម័ន។ តុលាការក្រុងឡាអេបញ្ជេ ឲ្យថៃប្រគើមកខ្មែរវិញនៅថ្ងៃទី ១៥ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៩៦៣។